"Kindhuwelijken zijn een vorm van geweld"

Begin deze maand keurde de Amerikaanse Senaat al unaniem een wet goed tegen kindhuwelijken in het buitenland.

Jennifer Redner, consultant van de International Women’s Health Coalition, zegt dat de wet de mogelijkheid biedt om de aandacht te vestigen op “een wereldwijde plaag.” De kindhuwelijken ondermijnen volgens haar zowel de mogelijkheid om de millenniumdoelen te bereiken als de effectiviteit van Amerikaanse ontwikkelingsprogramma’s in het buitenland.

In veel ontwikkelingslanden behoren complicaties tijdens de zwangerschap en bevalling tot de belangrijkste doodsoorzaken onder tienermeisjes. Getrouwde meisjes van 14 jaar en jonger, hebben vijf keer meer kans om te overlijden bij de bevalling dan vrouwen tussen 20 en 24 jaar oud.

Huwelijk maakt de meisjes ook vatbaarder voor hiv en aids. Uit een onderzoek in Kenia bleek dat van de meisjes tussen 15 en 19 jaar oud in Kisumu, 33 procent besmet was met hiv. Van de seksueel actieve, niet-getrouwde meisjes bleek 22,3 procent besmet.

IPS: Welke invloed heeft een kindhuwelijk op de toekomst van een meisje?

Jennifer Redner: “Of het nu gebeurt in rijke landen of ontwikkelingslanden, kindhuwelijken ondermijnen de gezondheid en rechten van meisjes. Van alle 20 tot 24-jarigen wereldwijd, trouwden er meer dan 60 miljoen voor hun achttiende. Vaak werd dat aangemoedigd door ouders en meestal trouwden ze met veel oudere mannen. De meisjes hadden zelf niets te zeggen over dat huwelijk.

“Kindhuwelijken kunnen leiden tot complicaties tijdens de zwangerschap en bevalling. Jonge bruiden lopen meer risico op het gebied van huiselijk geweld en zijn vatbaar voor seksueel overdraagbare infecties, zoals hiv. Elk meisje moet de mogelijkheid krijgen zelf keuzes te maken in haar leven. Deze wet kan daaraan meehelpen.”

Hoe kunnen de Verenigde Staten de wet in andere landen afdwingen?

“De International Protecting Girls by Preventing Child Marriage Act kent diverse bepalingen die samen de mogelijkheid bieden om de kwestie aan te kaarten.

“Het ministerie van Buitenlandse Zaken rapporteert via het Human Rights Report over de situatie in landen waar kindhuwelijken voorkomen. Hiermee wordt een signaal afgegeven aan de regeringen van die landen, namelijk dat de VS die praktijk beschouwen als een schending van de mensenrechten.

“Momenteel investeren de VS miljarden dollars in hulp op het gebied van gezondheid, onderwijs en armoedebestrijding. Vaak gaat dat via Usaid. In gebieden waar kindhuwelijken voorkomen, zorgt de wetgeving ervoor dat die kwestie geïntegreerd wordt in de huidige Amerikaanse hulpprogramma’s.

“De VS steunen nu via Usaid al enkele programma’s die gericht zijn op preventie van huwelijken die gesloten worden voordat meisjes daar fysiek en emotioneel aan toe zijn. Er bestaat echter geen overkoepelende strategie of alomvattend actieplan. Een belangrijk onderdeel van deze wetgeving is dat het Witte Huis erin wordt opgeroepen een strategie te ontwikkelingen die een einde moet maken aan deze praktijken.”

Sommige regeringen hebben al wetten aangenomen waarin de minimumleeftijd om te trouwen verhoogd is naar achttien jaar. Hoe effectief zijn dergelijke wetten?

“Landen die een minimumleeftijd voor huwelijken hebben ingesteld en die wet willen handhaven, moeten samenwerken met plaatselijke gemeenschappen om een blijvende oplossing te vinden. Er moet gesproken worden met vaders, moeders en gemeenschapsleiders om het beeld dat zij hebben van meisjes te veranderen. Het verhogen van de minimumleeftijd is belangrijk, maar er moet meer gebeuren.”

Hoe moeilijk is het om kindhuwelijken te stoppen? Het gaat immers om gebeurtenissen in de privésfeer en de traditie speelt een grote rol.

“Gedwongen huwelijken op jonge leeftijd zijn een vorm van geweld tegen vrouwen. Het argument dat geweld ook behoort tot de privésfeer en dat je je er daarom niet mee moet bemoeien, hebben we eerder gehoord.

“Elke vrouw en elk meisje heeft het recht op een gezond en goed leven. De internationale gemeenschap heeft de verantwoordelijkheid tegen elk vorm van geweld op te treden, door samen te werken met plaatselijke gemeenschappen en het gedrag dat direct of indirect leidt tot geweld, te beïnvloeden.

“Veel gezinnen zien meisjes als een economische last. Sommigen zien geen waarde in meisjes, vergeleken met jongens. Sommige ouders zijn er zo bezorgd over dat hun dochter misschien zwanger raakt voor het huwelijk, dat ze een vroeg huwelijk als enige, veilige oplossing zien. Maar het tegenovergestelde is het geval. Om dergelijke zienswijzen te veranderen, is voorlichting en onderwijs nodig. Ook moet de positie van meisjes in sociaal en economisch opzicht verbeterd worden, zodat ze alternatieven hebben voor een huwelijk.”