Klimaatdoelen van Parijsakkoord zijn nog steeds haalbaar, zegt nieuw onderzoek

De onderzoekers benadrukken dat een opwarming van 2 graden nog steeds een dramatische tol zal eisen op de planeet. Dit is dan ook zeker niet het moment voor zelfgenoegzaamheid of achteroverleunen, zeggen ze.

Pixabay

Het doel van het klimaatakkoord van Parijs om de opwarming van de aarde deze eeuw tot 2 graden te beperken, is nog altijd binnen bereik volgens een nieuwe Amerikaanse studie. De meest apocalyptische scenario’s zijn minder aannemelijk geworden, stellen de onderzoekers.

Voor de nieuwe studie vergeleken onderzoekers klimaatscenario’s van het VN-klimaatpanel IPCC met recente gegevens en voorspellingen van het Internationaal Energie Agentschap (IEA). Hun analyse suggereert dat een scenario waarin de aarde iets meer dan 2 graden opwarmt tegen 2100 het meest waarschijnlijk is. Ter vergelijking: de meest pessimistische scenario’s van het IPCC voorspellen tegen het einde van deze eeuw een opwarming van 4 of 5 graden.

De onderzoekers, verbonden aan de Amerikaanse universiteit van Colorado in Boulder, concluderen dat de doelen van de Overeenkomst van Parijs om de opwarming van de aarde te beperken tot 2 graden nog altijd binnen bereik zijn. Ze achten het onwaarschijnlijk dat de “worst-casescenario’s” in de 21ste eeuw plaatsvinden.

‘Dit is voorzichtig optimistisch nieuws over waar de wereld nu staat, in vergelijking met waar we dachten dat we zouden staan’, zegt hoofdauteur en hoogleraar milieustudies Roger Pielke Jr. ‘Het tweegradendoel uit Parijs blijft binnen bereik.’

De studie is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Environmental Research Letters.

Voorspellingen

Om mogelijke toekomstscenario’s te verkennen, gebruikt de klimaatwetenschap scenario’s: voorspellingen van hoe de toekomst eruit zou kunnen zien op basis van factoren zoals de verwachte uitstoot van broeikasgassen en mogelijk klimaatbeleid.

‘Dit is voorzichtig optimistisch nieuws over waar de wereld nu staat, in vergelijking met waar we dachten dat we zouden staan.’

Hiervoor ontwikkelde het IPCC vanaf 2005 zogenaamde RCP’s, de meest gebruikte scenario’s. Daarop volgden vanaf 2010 de SSP’s, bedoeld als update. Die twee sets scenario’s vormen de basis voor de vijfde en aankomende zesde rapporten van het IPCC.

Voor de studie onderzochten Pielke Jr. en zijn coauteurs in totaal 1311 klimaatscenario’s waaruit de klimaatonderzoeksgemeenschap elf RCP’s en SSP’s selecteerde. Pielke en zijn collega’s vergeleken de scenario’s met de geprojecteerde groeipercentages van fossiele brandstoffen en CO2-emissies in de periode 2005-2050 en IEA-projecties tot 2050.

Een paar honderd aantal scenario’s kwam overeen met de gegevens van de afgelopen vijftien jaar en de daaropvolgende emissieprognoses. Er kunnen ook meer optimistische of pessimistische toekomsten bestaan, zeggen de auteurs. ‘Omdat we onze [IPCC]-scenario’s [al vele jaren] niet hebben bijgewerkt, zijn er ook andere, nog niet voorspelde, toekomsten mogelijk’, zegt Pielke Jr.

Duurzame energie

De analyse sluit aan bij een groeiende consensus van onafhankelijke onderzoekers over de hele wereld wier werk uitwijst dat de meest extreme klimaatscenario’s deze eeuw waarschijnlijk niet zullen plaatsvinden. Een rapport van het IPCC (AR6), dat in 2021 uitkwam, sluit hier ook bij aan.

Dat deze worstcasescenario’s nu minder aannemelijk zijn, komt voornamelijk doordat ze meer dan tien jaar geleden zijn ontwikkeld en er sindsdien veel is gebeurd, schrijven de onderzoekers.

Duurzame energie is bijvoorbeeld betaalbaarder geworden en komt sneller dan verwacht.

Duurzame energie is bijvoorbeeld betaalbaarder geworden en komt sneller dan verwacht, zegt Matthew Burgess, coauteur, universitair docent milieustudies en onderzoeker bij het onderzoeksinstituut voor klimaatwetenschappen CIRES aan de universiteit van Boulder. Klimaatscenario’s hebben ook de neiging de economische groei te overschatten, vooral in armere landen, volgens Burgess.

Bovendien, hoewel de SSP-scenario’s uit 2010 moesten dienen als updates van de sociaaleconomische aannames van de initiële RCP’s, werden de RCP’s toch nog veelvuldig gebruikt door wetenschappers.

Verouderde scenario’s

‘Wereldwijd [klimaat]onderzoek heeft zich de afgelopen jaren sterk gericht op de vier- en vijfgradenscenario’s, zoals RCP8.5. En die worden met het jaar minder aannemelijk’, zegt Burgess.

Dat er voor onderzoek en beleid nog veel wordt gevaren op verouderde en niet langer plausibele  scenario’s, heeft grote gevolgen voor ons denken over klimaatverandering, ons handelen en waar we geld aan uitgeven, stellen de auteurs. Deze scenario’s moeten daarom vaker worden geüpdatet. ‘We hebben een perspectief voor 2022 nodig,’ zegt Pielke Jr.

‘We komen dicht bij ons doel van 2 graden, maar we hebben nog ontzettend veel werk te doen als we de 1,5 graden willen halen.’

De auteurs benadrukken dat een opwarming van 2 graden nog steeds een dramatische tol zal eisen op de planeet. Dit is dan ook zeker niet het moment voor zelfgenoegzaamheid of achteroverleunen, zeggen ze.

‘We komen dicht bij ons doel van 2 graden, maar we hebben nog ontzettend veel werk te doen als we de 1,5 graden willen halen’, aldus Burgess.

Nieuw rapport IPCC in de maak

Wetenschappers van het VN-klimaatpanel IPCC houden de komende anderhalve week (virtuele) besprekingen over hun volgende rapport. Vandaag worden de besprekingen gestart met een openbare openingsceremonie waar naast het IPCC het VN-milieuprogramma, de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) en het klimaatbureau van de VN aan deelnemen.

In het nieuwe rapport, dat op 28 februari verwacht wordt, zal worden ingegaan op de wereldwijde gevolgen van klimaatverandering, de kwetsbaarheid van mensen voor het veranderend klimaat en adaptatie, ofwel aanpassingen aan een veranderend klimaat.