Klimaatimpact zal kaarten van globale landbouw grondig herschudden, en sneller dan gedacht

Maïsoogst in Kenia. Uit een nieuw grootschalig onderzoek van onder andere NASA blijkt dat regio’s zoals Centraal-Amerika, Centraal- en Oost-Azië en West-Afrika door de klimaatverandering de opbrengst van hun maïsteelt met bijna een vierde zullen zien slinken in de komende jaren.

Curt Carnemark / World Bank / Flickr (CC BY-NC-ND 2.0)

Dat de klimaatverandering grote gevolgen heeft voor de landbouw is al lang duidelijk. De impact op de wereldwijde voedselvoorziening zal echter al sneller voelbaar zijn dan tot nog toe werd aangenomen. Bovendien zal het bestaande ongelijkheden aanzienlijk vergroten, volgens de nieuwe studie die gepubliceerd werd in het toonaangevende Nature Food.

‘We zien dat nieuwe klimaatomstandigheden de opbrengsten van gewassen in steeds meer regio’s buiten hun normale bereik duwen’, legt NASA-wetenschapper en hoofdauteur van de studie Jonas Jägermeyr uit. De klimaatwetenschapper en zijn team gebruikten nieuwe technologie om klimaatmodellen te ontwikkelen die voorheen niet beschikbaar waren.

Maïs en tarwe

Daarmee kwamen ze tot de conclusie dat regio’s zoals Centraal-Amerika, Centraal- en Oost-Azië en West-Afrika de opbrengst van hun maïsteelt met bijna een vierde zullen zien slinken in de komende jaren. Tegelijkertijd zullen de tarweopbrengsten in gebieden zoals Noord-Amerika en China stijgen, met zo’n 17 procent.

‘Eén gevolg dat de gegevens duidelijk laten zien, is dat armere landen waarschijnlijk de sterkste opbrengstdalingen van hun belangrijkste gewassen zullen ervaren.’

‘Door de mens veroorzaakte uitstoot van broeikasgassen zorgt voor hogere temperaturen, verschuivingen in regenpatronen en meer koolstofdioxide (CO2, red.) in de lucht. Dit heeft invloed op de groei van gewassen. We zien dat het moment waarop buitengewone jaren de norm worden, binnen het volgende decennium of kort daarna zal plaatsvinden in veel belangrijke broodmand- en graanschuurgebieden wereldwijd’, aldus Jägermeyr.

De onderzoekers benadrukken dat de hogere tarweopbrengsten in sommige gebieden de magere maïsoogsten in het Globale Zuiden niet zullen goedmaken. Bovendien merken ze op dat, hoewel hogere CO2-concentraties de groei van bepaalde granen kunnen bevorderen, ze een negatief effect kunnen hebben op de voedingswaarde ervan.

Voedselongelijkheid

‘Eén gevolg dat de gegevens duidelijk laten zien, is dat armere landen waarschijnlijk de sterkste opbrengstdalingen van hun belangrijkste gewassen zullen ervaren’, legt co-auteur Christoph Müller uit. ‘Dat zal reeds bestaande verschillen in voedselzekerheid en welvaart uitvergroten’, aldus de wetenschapper bij het Potsdam Institute for Climate Impact Research.

De onderzoekers wijzen er op dat landbouwers zich op korte termijn zullen moeten aanpassen aan de nieuwe omstandigheden, door op andere momenten te gaan zaaien of door verschillende gewasvariëteiten te gebruiken. Maar de nieuwe modellen tonen duidelijk aan dat boeren in regio’s op de noordelijke breedtegraden het minder moeilijk zullen krijgen als hun collega’s in gebieden rondom de evenaar.