Koudere landen gingen er op vooruit, terwijl tropische regio’s sterk gehinderd worden in hun ontwikkeling
Klimaatverandering heeft ongelijkheid in de wereld vergroot
IPS
23 april 2019
De klimaatverandering heeft de kloof tussen de rijkste en armste economieën een kwart groter gemaakt. Koudere landen gingen er op vooruit, terwijl tropische regio’s sterk gehinderd worden in hun ontwikkeling.
Felix Clay/Duckrabbit (CC BY-NC-ND 2.0)
Al sinds de jaren 1960 heeft de klimaatverandering de ongelijkheid tussen de landen doen toenemen, blijkt uit de studie. Koelere landen zoals Noorwegen of Zweden hebben er tot nog toe van geprofiteerd, terwijl economieën zoals India en Nigeria klappen kregen.
“Uit onze berekeningen blijkt dat meeste arme landen aanzienlijk armer geworden zijn dan ze geweest zouden zijn zonder klimaatopwarming”, zegt Noah Diffenbaugh, hoofdauteur van de studie in Proceedings of the National Academy of Sciences. “Tegelijk is de meerderheid van de rijke landen nog rijker geworden dan het geval geweest zou zijn zonder klimaatopwarming.”
De klimaatverandering deed de rijkdom per inwoner in de armste landen tussen 1961 en 2010 dalen met maar liefst 17 tot 30 procent. Op landenniveau is de kloof tussen armste en rijkste landen een kwart groter dan hij zonder klimaatverandering zou zijn.
De ongelijkheid tussen de landen is in dezelfde periode weliswaar gekrompen, maar zou dus nog veel meer gekrompen zijn zonder veranderend klimaat.
Ideale temperatuur
De studie bouwt verder op eerder onderzoek naar de relatie tussen klimaat en economische productie in 165 landen in de voorbije vijftig jaar. Daaruit bleek al dat rijke landen profiteerden van opvallend warme jaren, terwijl in warmere landen de economie net klappen kreeg.
Op landenniveau is de kloof tussen armste en rijkste landen een kwart groter dan hij zonder klimaatverandering zou zijn.
“De historische data tonen duidelijk dat gewassen productiever zijn, mensen gezonder en dat we productiever zijn als de temperatuur niet te hoog of te laag is”, zegt Marshall Burke, auteur van de eerdere studies. “Dit betekent dat een beetje opwarming helpt in koudere landen, en dat het effect dus omgekeerd is in regio’s die al warm zijn.”
Burke werkte samen met Diffenbaugh aan de nieuwe studie en combineerde zijn input met meer dan twintig verschillende klimaatmodellen. Om de onzekerheid te beperken werden voor elk land 20.000 mogelijke scenario’s berekend. Op die manier konden de wetenschappers per land inschatten in welke invloed de klimaatverandering al gehad heeft op de economische productie.
Optimale marge
“Voor de meeste landen kunnen we met vrij hoge zekerheid zeggen of de klimaatverandering de economie gestimuleerd of geschaad heeft”, zegt Burke. Tropische landen bijvoorbeeld, hebben al een temperatuur die buiten de optimale marge voor economische groei valt. “Er is in feite geen onzekerheid dat zij schade ondervinden.”
De effecten zijn minder duidelijk in landen in gematigde gebieden, zoals de VS, China en Japan. Voor die landen is de invloed minder dan 10 procent. “Enkele van die grotere economieën naderen de perfecte temperatuur voor economische productie”, zegt Burke. “De opwarming heeft ze niet in de problemen gebracht en vaak zelfs dichter bij de ideale temperatuur gebracht. Maar de verdere opwarming in de toekomst zal ze verder en verder van de optimale temperatuur wegduwen.”
Spaarrekening
Hoewel de verschillen op het eerste zicht klein lijken van jaar tot jaar, is de impact op lange termijn enorm, zeggen de onderzoekers. “Dit is zoals een spaarrekening, waar kleine verschillen in de interestvoet op termijn grote verschillen veroorzaken in het saldo van de rekening over 30 of 50 jaar”, zegt Diffenbaugh. Zo is de Indiase economie na verschillende decennia 31 procent kleiner dan ze zonder klimaatverandering was geweest.
Internationale klimaatonderhandelingen lopen vaak vast op de bepaling hoe de inspanningen om toekomstige opwarming te vermijden eerlijk verdeeld kunnen worden. De studie van Diffenbaughen Burke geeft een extra argument: de prijs die landen tot nog toe al betaald hebben.
“Onze studie is de eerste berekening van in welke mate elk land al economisch getroffen is door de klimaatverandering”, zegt Diffenbaugh. Terwijl de grootste uitstoters gemiddeld genieten van een bbp dat 10 procent hoger ligt dankzij de klimaatverandering, worden de kleinste uitstoters gehinderd met zo’n 25 procent. “Dat is vergelijkbaar met de achteruitgang in de VS tijdens de Great Depression,” zegt Burke. “Het is een enorm verlies ten opzichte van wat de landen hadden kunnen presteren.”