Klimaatverandering zet turbo op Filipijnse cyclonen

Sinds eind oktober zijn de Filipijnen geteisterd door zes opeenvolgende tropische cyclonen, die dertig miljoen mensen troffen. Data-analyses door twee verschillende organisaties tonen nu aan dat de orkanen werden versterkt door de klimaatverandering.

Het internationale wetenschappelijke collectief World Weather Attribution (WWA) toont in een onderzoek aan dat de klimaatverandering de vorming van de hevige cyclonen twee keer zo waarschijnlijk heeft gemaakt. Het toont ook aan dat de kans op krachtige cyclonen met 25% is toegenomen als gevolg van klimaatverandering.

‘De kans op meerdere grote cyclonen die aan land komen zal blijven toenemen zolang we fossiele brandstoffen blijven verbranden’, aldus het rapport.

Vier cyclonen tegelijk

‘Het laatste deel van het [Filipijnse] cycloonseizoen van 2024 was buitengewoon’, reageert coauteur Clair Barnes, onderzoeker aan het Grantham Institute van het Imperial College in Londen. ‘Er waren vijf cyclonen en een tropische storm die het land in amper dertig dagen hebben getroffen. Op een bepaald moment in november waren er vier cyclonen tegelijk actief in het Pacifische bekken, wat de eerste keer is sinds het begin van de metingen in de jaren 50.’

Barnes zegt er nog bij dat de normale gang van zaken een drietal stormen laat zien in november.

Medeauteur Ben Clarke legt uit dat er waarnemingen van cyclonen uit het verleden en klimaatmodellen werden gebruikt om tot de resultaten te komen. ‘Uit die analyses blijkt dat de omstandigheden waarin de stormen zich die jaar hebben ontwikkeld ongeveer 70% waarschijnlijker waren door de opwarming van 1,3 graad Celsius’, aldus Clark.

Warmer water

De organisatie Climate Central publiceerde vorige maand de Climate Shift Index, inclusief een tweede analyse over hoe de door klimaatverandering veroorzaakte opwarming van de oceaan de cycloonactiviteit in het westelijke deel van de Stille Oceaan heeft versterkt.

Klimaatwetenschapper Daniel Gilford reageert hierop en stelt dat hogere temperaturen van het zeeoppervlak cyclonen aanzetten tot hogere windsnelheden.

‘De scores van de Climate Shift Index laten zien dat de watertemperaturen waarmee de cyclonen Yinxing, Toraji, Usagi en Man-Yi [in november] te maken kregen, tot veertig keer waarschijnlijker werden door klimaatverandering’, zegt hij. Dit resulteerde volgens hem in ‘hogere dan normale’ watertemperaturen die de hevige stormen die maand hebben gevoed.

Naast deze vier stormen waren er nog twee andere die de Filipijnen troffen in oktober: tropische storm Trami, die aan minstens 151 mensen het leven kostte, en supercycloon Kong-Rey, die eveneens in Taiwan een ravage heeft aangericht.

Afrhill Rances, chef Communicatie van de Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maan voor Azië-Pacific, zei in een briefing dat inzetten op anticiperend risicobeheer cruciaal wordt, naast klimaatfinanciering ‘om systemische kwetsbaarheden aan te pakken, veerkracht te vergroten en ervoor te zorgen dat de gemeenschappen in de hele wereld zich kunnen beschermen tegen rampen.’

Dit artikel is eerder verschenen bij IPS-partner Mongabay.