Koolstof: publieke vijand nummer één
Jens Vancaeneghem
17 december 2009
De bestrijding van klimaatverandering is een kwestie van wetenschap, communicatie en politiek, luidt de boutade. De nieuwe documentaire van Nicolas Koutsikas en Stephan Poulle bestrijkt alvast twee van deze elementen. "Public Enemy No. 1: Carbon" bevindt zich op het kruispunt tussen wetenschap en communicatie.
Regisseur Koutsikas noemt de film ‘een discussie-instrument’. Deze Griekse milieuactivist maakt geen documentaires voor het gratuite vermaak van ’s werelds bevolking. Volgens de cineast moet Carbon ‘het bewustzijn verhogen en discussies in gang zetten.’
Of de regisseurs daarin slagen, moet nog blijken. Het grootste obstakel voor het bereiken van een groot publiek is de theoretische en wetenschappelijke invalshoek. De film brengt wetenschappers van over heel de wereld samen om hun visie op de klimaatveranderingen en de rol van koolstof(dioxide) te analyseren.
Daarom is de documentaire niet voor iedereen even toegankelijk. Koutsikas is zich daarvan bewust en wijst op de gevaren van die complexiteit: ‘Hoe meer mensen erin voorkomen, hoe kleiner de kans dat hij vertoond zal worden. In elke documentaire moeten keuzes gemaakt worden.’
Europees project
Carbon is het resultaat van een coproductie tussen de European Broadcast Union (EBU), nationale omroepen, waaronder de Belgische RTBF, en het onderzoeksprogramma van de Europese Commissie.
Enkele prominente stemmen in het klimaatdebat verleenden hun stem aan de film. Nobelprijswinnaar en voorzitter van de Intergouvernementele Commissie van Klimaatverandering (IPCC), dr. Pachauri, Amerikaans klimaatonderhandelaar Todd Stern en Europese commissarissen Janez Potocnik en Stavros Dimas, figureren in de documentaire.
Louis Vuitton
Carbon behandelt niet alleen de boosdoeners van de klimaatveranderingen, maar reikt ook oplossingen aan. Volgens de film moeten zowel wetenschappelijke innovatie als een verschuiving in individueel gedrag bijdragen tot de oplossing.
Als voorbeeld van positief individueel gedrag wordt Louis Vuitton opgevoerd. Het dient als voorbeeld van hoe een bedrijf zijn ecologische voetafdruk kan verkleinen. Milieuactivisme werd in het verleden vaak geassocieerd met antikapitalisme, maar volgens Koutsikas is daar recent verandering in gekomen: ‘Nu zijn we ons ervan bewust dat binnen het kapitalisme ecologische hervormingen nodig zijn’.
Carbon 2.0
Carbon werd gefilmd in de aanloop naar de klimaattop in Kopenhagen (COP 15) om de discussie over de klimaatveranderingen te bevorderen. Maar ondertussen hebben Koutsikas en Poulle al nieuwe projecten op stapel staan. Een daarvan is een vervolgfilm getiteld Carbon 2.0 over de resultaten, of non-resultaten, van COP 15.
Public Enemy no. 1: Carbon gaat in première op de Belgische televisie op 17 december op La Une om 22:45.