Kosovo en Servië ruzieën over beruchte broers
Peter Blasic
13 januari 2012
Openbare aanklagers in Kosovo hebben Servië verzocht om uitlevering van twee Servische Kosovaren. De aangeklaagde mannen in kwestie, de beruchte gebroeders Veselinovic, zijn volgens KFOR verantwoordelijk voor het organiseren van geweld in het door Serviërs geleide noorden van Kosovo. Volgens bronnen bij de NAVO zouden zij de belangrijkste organisatoren zijn van een aanslag eind november 2011 op de NAVO-vredesmacht. Bij een poging om wegversperringen te verwijderen, ontstonden rellen waarbij ongeveer 50 soldaten gewond raakten.
Zvonko en Zarko Veselinovic worden in Kosovo verder ook nog gezocht op basis van negen verdere aanklachten, waaronder de moord op een politieagent en een aanval op VN-en NAVO-personeel. Zvonko Veselinovic, 31, en zijn broer Zarko, 26, beiden uit Mitrovica, worden verdacht van betrokkenheid bij een aantal criminele activiteiten. Ze worden verdacht van moord en poging tot moord op politie-ambtenaren, een aanval op VN- en NAVO-personeel, smokkel, het opzetten en leiden van een criminele onderneming, illegaal wapenbezit, het creëren van gevaar voor de bevolking, het oproepen tot gewapende oproep en het belemmeren van ambtenaren in het uitoefenen van hun plicht.
De Veselinovic broers, die zelf ook afkomstig zijn uit het noorden van Kosovo, staan op dit moment terecht in Servië voor illegaal wapenbezit. Ze werden gearresteerd op 20 december jl. in Servië, waar zij betrokken waren bij de productie en het transport van wapens en explosieven.
Servië geeft niet thuis
De autoriteiten in Servië zijn -voor zover bekend- niet voornemens om onderzoek te doen naar hun rol bij de rellen tegen KFOR soldaten en de rellen bij de Servisch-Kosovaarse grensovergang van Jarinje. Het is ook onwaarschijnlijk dat Servië de twee uit zal leveren, omdat het niet beschikt over een uitleveringsverdrag met Kosovo. Daarnaast ligt de hele zaak politiek nogal gevoelig. Belgrado en Pristina beschuldigen elkaar over en weer van het onvoldoende onderzoeken van oorlogsmisdaden tijdens het conflict van 1999. Beide partijen vinden dat de ander onvoldoende doet om de plegers van onmenselijkheden te vervolgen en straffen. De regering in Belgrado zal dan ook geen zin hebben om aan zowel de Servische bevolking in Servië als ook in Kosovo uit te moeten leggen, dat ze voornemens is om de lokale verzetshelden uit te leveren.
Desalniettemin wordt de regering in Belgrado vanuit internationale hoek flink aangespoord om op te treden, daar de kwestie te maken heeft met een aanval op NAVO-soldaten. Een hoge functionaris van het Servische ministerie van Justitie heeft al officieel laten weten dat Belgrado niet zal reageren op verzoeken om uitlevering uit Kosovo, omdat het de Republiek Kosovo als onafhankelijke staat niet erkent. De enige mogelijke samenwerking zou lopen via de juridische beginselen van de EU missie EULEX, zo liet de Servische regering weten. Als Belgrado een verzoek zou krijgen van EULEX, dan zou dit door de aangewezen instanties in behandeling worden genomen en zou er binnen de wettelijke termijn een reactie volgen.