Maangebak smaakt steeds meer naar geld

In de Chinese supermarkten wordt duidelijk dat er iets aan de hand is met het maangebak. Klanten die er warmpjes inzetten, kunnen dozen maangebak kopen samen met een dure fles rode wijn uit Frankrijk, een ginsengwortel van topkwaliteit of zelfs een diamanten ring. De traditie van het midherfstfeest is verweven met een mythisch liefdesverhaal, en Chinese juweliers proberen daarom van de feestdag een Chinese Valentijnsdag te maken.

Maar ook een doos maangebak op zich kan al een klein fortuin kosten. Bij de bakker gaat maangebak nog altijd in een gewone papieren zak, maar rijke klanten kunnen nu een verpakking krijgen waarin de zoetigheden rusten op goudkleurige zijde zoals die door de Chinese keizers werd gebruikt. Exclusieve winkels pakken de lekkernij in met houtsnijwerk of zilverbeslag versierde kistjes.

Het ronde maangebak staat symbool voor de maan zoals die er tijdens de oogsttijd uitziet. Het einde van de oogst is een gelegenheid voor familiebijeenkomsten – met de gebakjes wordt dan ook de blijdschap over het weerzien van verwanten tot uitdrukking gebracht. Maar die traditionele grondslagen van het feest worden steeds meer overwoekerd door pracht en praal.

In het zuiden van China kunnen klanten samen met hun gebakjes nu ook een bronzen beeldje van een bekende kunstenaar krijgen. Volgens het Dagblad van Nanfang, een krant uit Guangzhou, moet de koper daarvoor wel minstens 1.888 yuan (186 euro) neertellen. Zelfs bakkerijen in minder rijke provincies als Shanxi hebben geld geroken. Volgens de Chinese staatsmedia zijn er daar dozen met maangebak te koop voor 9.999 yuan – bijna 1.000 euro. In de verpakking zit dan ook echt goud verwerkt.

“Duur maangebak is in omdat het gebruikt wordt om ambtenaren gunstig te stemmen of regelrecht om te kopen,” schimpte de staatskrant ‘Dagblad van China’ eerder deze maand in een commentaarstuk. Volgens de auteur kan iemand die zijn contacten een portie gebak overhandigt, moeilijker van oneerbare praktijken worden beschuldigd dan zakenlui die ambtenaren direct geld toeschuiven.

Sheng Xiwen, de manager van een bouwbedrijf, vindt omkoperij toch nog iets anders. Maangebak verdelen is volgens hem gewoon een handige manier om de banden met mensen in sleutelposities te verstevigen. Sheng koopt maangebak in voor een lange lijst van mensen – van de medewerkers van stedenbouwkundige diensten tot baas van het districtbureau van de openbare gasmaatschappij.

In China wordt al zeker duizend jaar maangebak gegeten naar aanleiding van het midherfstfeest. Het feest valt op de vijftiende dag van de achtste maanmaand. Dat is het einde van de oogstperiode, en tegelijk een periode waarin de maan ‘s nachts in al haar glorie aan de hemel staat. Het gebak bestaat uit bladerdeeg en is traditioneel gevuld met uitgelezen ingrediënten als lotuszaden, geconfijte stukjes sinaasappelschil of een zoete pasta van rode bonen. Elke provincie heeft zijn eigen soorten maangebak. Maar in de meeste traditionele variëteiten gaan in elk geval reuzel en grote scheppen suiker.

Dat is niet meer naar de smaak van de jonge Chinezen. Om die koopkrachtige klantengroepen te verleiden, is er nu ook maangebak gevuld met roomkaas en rozijnen, ginseng en vogelnestjes, ijsroom of haaienvinnen. Het avontuurlijke maangebak van multinationals als Starbucks en Haagen Dazs slaat bij het jonge publiek veel beter aan dan de producten van traditionele bakkerijen uit Peking als Fangshan en Daoxiangcun. “Voor mijn moeder koop ik elk jaar een doos van Fangshan”, zegt Xiao Xia, een werkneemster van een schoonheidssalon. “Maar zelf houd ik meer van het kleine maangebak met de smaak van groene thee dat je bij Starbucks vindt.” (PD)