Meer repatriëringen dan ooit, maar nog steeds 7000 kinderen in Syrische IS-kampen

Pexels / Ahmed Akacha (CC0)

Het afgelopen jaar zijn er een recordaantal van 517 vrouwen en kinderen naar hun thuisland kunnen terugkeren vanuit gevangeniskampen in het noordoosten van Syrië. Maar volgens nieuw onderzoek van Save The Children zitten er nog steeds bijna 7000 kinderen met een buitenlandse nationaliteit vast in mensonterende omstandigheden.

Val van het kalifaat

Duizenden buitenlanders die naar Syrië getrokken waren om in het kalifaat te leven, werden na de val van IS ondergebracht in overvolle detentiekampen, gerund door Koerdische autoriteiten en internationale ngo’s.

‘Als het tempo van de repatriëringen zo doorgaat, zullen we zien dat sommige kinderen volwassen zijn voordat ze deze kampen kunnen verlaten en naar huis kunnen terugkeren.’

Vanwege de onveiligheid in de kampen riepen mensenrechtenorganisaties landen op om hun burgers zo snel mogelijk terug te halen. Omdat de terugkeer van familie van mogelijke IS-strijders politiek moeilijk lag in veel Europese landen, gebeurde de repatriëring aanvankelijk met mondjesmaat.

Uit de laatste gegevens blijkt echter dat dit jaar 60 procent meer vrouwen en kinderen zijn gerepatrieerd uit de kampen Al Hol- en Roj dan in 2021. In vergelijking met 2020 gaat het zelfs om een stijging van 84 procent.

Turkse bombardementen

Maar de veiligheidstoestand en de humanitaire omstandigheden in de kampen gaan er steeds verder op achteruit. Sinds 2021 worden er in het beruchte kamp van al-Hol gemiddeld twee mensen per week vermoord, zegt Save The Children.

‘Deze kinderen zitten vast in wanhopige omstandigheden en lopen dagelijks gevaar’, zegt Matt Sugrue, programmadirecteur van Save The Children. ‘Als het tempo van de repatriëringen zo doorgaat, zullen we zien dat sommige kinderen volwassen zijn voordat ze deze kampen kunnen verlaten en naar huis kunnen terugkeren.’

Sinds eind november voert Turkije ook luchtbombardementen uit in het gebied, gericht op de Koerdische militie de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF). Volgens Human Rights Watch (HRW) slaan die gevaarlijk dicht bij de kampen in. Door de luchtaanvallen is volgens HRW de stroom tijdelijk uitgevallen in al-Hol en het kleiner detentiekamp Roj en zijn voedselleveringen en medische diensten er ingeperkt.

De aanvallen van Turkije onderstrepen de noodzaak voor alle overheden om de onwettige detentie van hun onderdanen in Syrië te beëindigen, vindt de mensenrechtenorganisatie. ‘Dat kan door iedereen toe te staan naar huis te komen en volwassenen te vervolgen zoals voorgeschreven’, zegt HRW-conflictexpert Letta Tayler.