Mensenhandel is groeiende criminele industrie

Ira Gelb (CC BY-ND 2.0)

Tijdens een bijeenkomst gedurende de Commissie voor de Status van Vrouwen (CSW) van de VN  spraken mensenrechtenexperts en vertegenwoordigers van ngo’s over trends in mensenhandel en manieren om moderne slavernij tegen te gaan.

“Gezien het feit dat slavernij officieel is afgeschaft in de negentiende eeuw en dat vrijwel elk land ter wereld het verboden heeft, is sprake van een alarmerende trend”, zei Christian Wenaweser, de ambassadeur van Liechtenstein bij de VN. “Moderne slavernij is een van de bepalende mensenrechtencrises van deze tijd. Het is een internationaal en transnationaal fenomeen dat we gezamenlijk moeten aanpakken”, zei hij.

Vrouwen en meisjes

Naar schatting 40 miljoen mensen leefden in 2016 wereldwijd in moderne slavernij. Vrouwen en meisjes zijn buitenproportioneel vaak slachtoffer. Volgens de internationale Arbeidsorganisatie (ILO) is 71 procent van de slachtoffers van moderne slavernij vrouwelijk.

Het VN-Bureau voor Drugs en Misdaad (UNODC) stelt dat van de slachtoffers van gedetecteerde  mensenhandel het in 49 procent van de gevallen om vrouwen gaat en in 23 procent van de gevallen om meisjes.

In de meeste gevallen is seksuele uitbuiting het doel. Ook dwangarbeid en gedwongen huwelijken komen voor.

Islamitische Staat

“De genderdimensie kan niet genegeerd worden. Moderne slavernij en mensenhandel is een vorm van gendergeweld tegen vrouwen en meisjes. Genderongelijkheid is zowel een oorzaak als gevolg van dit verschijnsel”, zei Kelly O’Dwyer, de Australische minister voor Vrouwenzaken.

Deelnemers aan de bijeenkomst stelden ook vast dat vrouwen en meisjes in het bijzonder kwetsbaar  zijn voor uitbuiting in oorlogssituaties.

Nadia Murad, die recentelijk de Nobelprijs voor de Vrede ontving en goodwillambassadeur is van de UNODC, was een van de duizenden vrouwen die werden ontvoerd door de Islamitische Staat (IS).

Veel van deze vrouwen worden gebruikt als seksslaaf en uit rapporten blijkt dat IS hen zelfs verhandelt via socialemediasites zoals Facebook. Murad wist te ontsnappen, maar naar schatting drieduizend Yezidi-vrouwen en -meisjes zitten nog in slavernij.

Boko Haram

In Nigeria maakt Boko Haram zich ook schuldig aan het ontvoeren van vrouwen en meisjes met als doel seksuele slavernij en gedwongen huwelijken. Uit een rapport van de Henry Jackson Society blijkt dat leden van de terreurgroep vrouwen zwanger maken om “de volgende generatie strijders” te produceren.

“Strijders van Boko Haram nemen mensen niet gevangen, de standaardprocedure is om de mannen te vermoorden en de vrouwen en kinderen te zien als buit die met winst verkocht kan worden”, zei Pramila Patten, de speciale vertegenwoordiger inzake Seksueel Geweld tijdens Conflicten. “Deze voorbeelden laten zien dat mensenhandel en seksueel geweld, inclusief seksuele slavernij, niet incidenteel zijn maar systematisch, geïnstitutionaliseerd en strategisch.”

Financiële sector

In de afgelopen tijd zijn nieuwe initiatieven genomen om moderne slavernij en mensenhandel te bestrijden, inclusief in de financiële sector. “Voor deze sector is het belangrijk niet actief te participeren in mensenhandel of dingen door de vingers te zien”, zei Frederick Reynolds, commissaris van de Financiële Sectorcommissie tegen Moderne Slavernij en Mensenhandel.

Ambassadeur Wenaweser wees ook op de rol van de financiële sector. “Moderne slavernij is in feite economische uitbuiting van mensen. Mensen worden tot handelswaar gemaakt en er wordt veel geld verdiend. De rol van financiële instituten is essentieel.”

Wereldwijd levert moderne slavernij jaarlijks 150 miljard dollar op. Een van de belangrijkste drijfveren achter seksuele mensenhandel is financieel. Volgens de Henry Jackson Society leverden ontvoeringen de Islamitische Staat alleen in 2016 al 30 miljoen dollar op. Omdat IS geld nodig heeft om zijn operaties te financieren en de inkomsten uit olieverkoop en belasting dalen, bestaat de kans dat moderne slavernij toeneemt.