Mexicaanse politieagenten gearresteerd voor dood zes indianen

In Zuid-Mexicaanse staat Chiapas kwam het op vrijdag 3 oktober tot zware incidenten tussen lokale manifestanten en de politie. Zo’n veertig politieagenten waren het dorp Miguel Hidalgo binnengetrokken, waar 750 families van de inheemse Tojolabal-gemeenschap wonen. Ze wilden de manifestanten verdrijven die al enkele weken de toegang tot een archeologische Maya-site bezet hadden gehouden.

De politie gebruikte onder meer traangas. De manifestanten vochten terug met stokken en stenen, ontwapenden de agenten en sloten hen op. Daarop kwamen driehonderd agenten naar Miguel Hidalgo om hun collega’s te bevrijden. Bij de gevechten die daarop volgden, kwamen zes inheemse Mexicanen om en vielen zeventien gewonden, ook bij de politie. Vijf gewonde dorpsbewoners bevonden zich dinsdag nog in het ziekenhuis, een van hen was zwaargewond door schotwonden.

Honderden manifestanten hadden sinds 1 september de toegang tot de Chinkultic-ruïnes geblokkeerd. De Maya-site is staatseigendom. De manifestanten eisten betrokken te worden bij het beheer van de site en vroegen dat een deel van de inkomsten uit het toerisme in lokale projecten geïnvesteerd zou worden.

Verontschuldigingen

De deelstaatregering startte een onderzoek tegen dertig politieagenten. Vijf agenten werden zondag gearresteerd. De 36 dorpsbewoners die op 3 oktober waren opgepakt, zijn vrijgelaten, in ruil voor de wapens die ze de politie afhandig had gemaakt.
Gouverneur Juan Sabines ging het dorp bezoeken en bood er zijn verontschuldigen en medeleven aan. “De regering vecht hier niet tegen de mensen. Deze incidenten hebben niet alleen jullie getroffen, ze hebben iedereen in Chiapas getroffen”, zei hij. “Justitie zal altijd aan de kant van de mensen staan. Ik ben verontwaardigd over wat er gebeurd is. Jullie kunnen op mij rekenen.”

Hij beloofde dat de verantwoordelijken bij de politie gestraft zullen worden. De families van de slachtoffers worden vergoed, hun kinderen krijgen studiebeurzen en hun weduwes pensioenen. De regering gaat ook in plaatselijke projecten investeren.
Jorge Luis Hernández, een activist bij mensenrechtencentrum Fray Bartolomé de las Casas, geeft toe dat de deelstaatregering “deze keer blijkbaar een andere houding heeft aangenomen, maar dat neemt niet weg dat het systematisch criminaliseren van sociaal protest voortgaat”, zegt hij. Het harde politieoptreden heeft hem niet verbaasd. In Chiapas, de armste deelstaat van Mexico, “worden de meeste uitingen van inheems protest als criminele activiteiten beschouwd, zowel openlijk als bedekt”, zegt Hernández. “Wat in Miguel Hidalgo gebeurd is, maakt deel uit van een patroon dat de autoriteiten steeds toepassen als reactie op protestacties van inheemse bewoners, wat hun politieke of religieuze overtuiging ook is.”Hernández vraagt zich af of het onderzoek naar het bloedbad van Miguel Hidalgo ook naar de politieke verantwoordelijken zal leiden en zal durven te raken aan Sabines’ bondgenoten in de regering. “We zullen wel zien of dit verder reikt dan het straffen van politieagenten.”

Links

Gouverneur Juan Sabines behoort tot de linkse Partij van de Democratische Revolutie (PRD). Hij was vroeger lid van de centrumrechtse Institutioneel Revolutionaire Partij (PRI), die Mexico van 1929 tot 2000 geleid heeft, vaak met harde hand, en kwam sinds zijn overstap al meermaals publiekelijk in aanvaring met de PRD-leiding. Volgens mensenrechtenactivist Jorge Luis Hernández heeft het beleid van Sabines meer met de PRI dan met de PRD te maken.

De inheemse inwoners vertegenwoordigen in Mexico 12 tot 30 procent van de totale bevolking (104 miljoen inwoners). In Chiapas is hun aandeel veel groter.