Mexico worstelt met de uitstoot van zijn havens

De 36 havens van de 17 administraties van het nationale havensysteem dat wordt beheerd door het Mexicaanse ministerie van Marine (Semar), stootten in 2022 het equivalent van 1,33 miljoen ton CO2 uit, bijna het dubbele van het niveau van 2021.

Neem de haven van Pichilingue, in het noordwesten van Mexico. Die staat net als andere maritieme infrastructuren in het land voor uitdagingen bij het koolstofvrij maken van haar activiteiten, terwijl zijn vervuilende uitstoot toeneemt.

Pichilingue ligt aan de Stille Oceaan en breidt uit om meer schepen, passagiers en vracht te kunnen ontvangen, net als andere Mexicaanse havens langs de Pacifische en Atlantische kust. Zo komen er meer cruiseschepen zijn richting uit, die niet langer in de nabijgelegen stad La Paz mogen aanmeren.

Gloeilamp vervangen

De milieusituatie van de havens vereist maatregelen, terwijl Mexico nauwelijks op weg is om de uitstoot van broeikasgassen te doen dalen. ‘Er worden stapjes in de goede richting gezet. Denk aan het vervangen van gloeilampen voor energie-efficiëntie. Maar een haven kan niet worden gescheiden van de scheepvaart zelf’, verklaart Kristina Abhold van de ngo Global Maritime Forum.

‘Scheepvaart is een van de industrieën die het meest achterlopen, en toegegeven: het is moeilijk om minder uitstoot te realiseren in deze sector.’

Wat vracht betreft, ontving de haven van Manzanillo, gelegen in de westelijke staat Colima, de grootste van het land en een leider in containervervoer, het meest tussen januari en april van dit jaar. Maar dit bracht ook 30 procent meer emissies in de atmosfeer in 2022. Dat slaat op de activiteit van de vrachtschepen, maar ook op alles wat in en rond de haven gebeurt.

Scheepvaart is de tweede belangrijkste transportmodus voor buitenlandse handel in Mexico. Het nationale havensysteem, met 103 havens, behandelde 90,86 miljoen ton vracht in de eerste vier maanden van dit jaar, bijna 3 procent minder dan in dezelfde periode van 2023.

Volgens Tania Miranda, directeur van het milieu- en klimaatprogramma van het Institute of the Americas (IOA), staan we nog maar aan het begin van het proces. ‘Scheepvaart is een van de industrieën die het meest achterlopen, en toegegeven: het is moeilijk om minder uitstoot te realiseren in deze sector’, vertelt ze.

Toch ‘zijn er de afgelopen twee jaar inspanningen geleverd, is er vooruitgang geboekt met inventarisaties en zijn er investeringen gedaan in de digitalisering van activiteiten, wat kan leiden tot een vermindering van de uitstoot’, benadrukte ze.

Groene corridors

De grootste Mexicaanse havens hebben milieumaatregelen genomen, maar die volstaan niet. Manzanillo en Ensenada, de op vier na grootste havens maar de op één na drukste, gelegen in Baja California en een logistiek knooppunt tussen Azië en de Verenigde Staten, hebben bijvoorbeeld masterplannen voor havenontwikkeling waarin de impact op het milieu niet wordt vermeld.

Bovendien staat geen enkele Mexicaanse haven op de projectkaart van het World Ports Sustainability Programme, dat de grootste maritieme faciliteiten ter wereld omvat. Het land heeft ook geen raffinageproject voor schone scheepsbrandstoffen.

Volgens Carlos Martner, coördinator van Geïntegreerd Transport en Logistiek van het Mexicaanse overheidsinstituut voor Transport, hebben sommige havens, vooral de grotere, meer vooruitgang geboekt. ‘De kwestie komt sterk naar voren en er zullen steeds meer eisen komen om de processen te verbeteren. Maar er is een alomvattend beleid nodig’, stelt hij.

‘Er is een overkoepelend beleid met duidelijke doelen nodig. Ik zie geen signalen vanuit de overheid.’

De nationale strategie bepaalt dat de uitstoot van de sector met een kwart moet dalen tegen 2030 en met 45 procent tegen 2050, maar komt niet verder dan algemene maatregelen. Ook Semar wil maatregelen nemen zoals de ontwikkeling van groene scheepvaartcorridors, energie-efficiëntie, veerkrachtige infrastructuurplanning en optimalisering van traceerbaarheid en afvalgebruik.

Toch heeft Mexico in november 2021 tijdens de klimaattop in Glasgow de Clydebank-verklaring voor groene scheepvaartcorridors niet ondertekend. Dat verdrag, waar slechts 24 landen hun handtekening hebben onder gezet, wil tegen 2025 minstens zes corridors met een lage uitstoot creëren.

Elektrisch varen

Mexico moet ook voldoen aan de doelstellingen van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) om de CO2-uitstoot van alle internationale scheepvaart tegen 2030 met minstens 40 procent te verlagen (ten opzichte van 2008).

Abhold, van het Global Maritime Forum, ziet elektrische scheepvaart als beste manier om dat te bereiken. ‘Dit haalt de koolstof omlaag aan beide kanten van de keten, en daarbij kan havengeld in rekening worden gebracht - zoals andere havens doen. Maar er is een overkoepelend beleid met duidelijke doelen nodig. Ik zie geen signalen vanuit de overheid’, besluit ze.