Miljoenen mensen zijn bang hun grond te verliezen

IFPRI/Guush Berhane Tesfay (CC BY-NC-ND 2.0)​

Miljoenen mensen leven in constante angst hun grond of bezittingen kwijt te raken. Dat blijkt uit onderzoek van het Overseas Development Institute en de Global Land Alliance.

Het gaat om 41 miljoen mensen in 15 landen. Zij zijn bang van de eigenaar te horen te krijgen dat ze moeten vertrekken, vrezen dat de overheid hun huis of land in beslag zal nemen of dat onenigheid met familie of gebrek aan geld hiertoe zal leiden.

Dergelijke onzekerheid kan grote invloed hebben op de economische ontwikkeling, zeggen de onderzoekers. “Als boeren bijvoorbeeld bang zijn hun land kwijt te raken voordat geoogst kan worden, zullen ze minder snel investeren in verbeteringen om het land productiever te maken.”

In sommige landen is het bovendien zo dat eigendomsrecht een sterke status heeft, terwijl in andere landen de overheid elk moment grond kan confisqueren.

Rwanda

Het rapport Prindex: Global comparative laat zien dat mensen in Afrika een hoger risico lopen op onzekerheid dan in Latijns-Amerika en Thailand. In West- en Centraal-Afrika is sprake van een eigendomsonzekerheid van 33 procent, vergeleken met 18 procent in Latijns-Amerika. In Zuidelijk en Oost-Afrika is dat 23 procent.

Burkina Faso (44 procent) en Liberia (43 procent) presteren het slechtst van de vijftien onderzochte landen. Rwanda daarentegen presteert met 8 procent zelfs beter dan veel Latijns-Amerikaanse landen.

Honderd landen

De reden van de angst verschilt ook. In Burkina Faso zijn mensen vooral bang bezittingen kwijt te raken aan de overheid. In Liberia vreest 33 procent dat conflicten in de familie zullen leiden tot verlies.

Het onderzoek naar de perceptie over (land)bezit is het eerste in zijn soort. Het is de bedoeling het in december in nog eens 33 landen uit te voeren. Prindex wil in totaal gegevens gaan verzamelen in honderd landen.