NASA waarschuwt voor historische droogte in Oost-Afrika

De opeenvolgende regentekorten hebben een cumulatief effect: kleinere oogsten, tekorten aan diervoeder, uitgeputte watervoorraden en een verzwakte veestapel.

© EU/ECHO/Anouk Delafortrie (CC BY-NC-ND 2.0)

Na drie opeenvolgende mislukte regenseizoenen dreigt honger voor 20 miljoen mensen in Oost-Afrika. Experts spreken van het grootste risico op voedselonzekerheid in 35 jaar, vooral in Somalië, Kenia en Ethiopië.

De waarschuwing is afkomstig van het Famine Early Warning Systems Network (FEWS), een samenwerking van verschillende hulporganisaties en de ruimtevaartorganisatie NASA, die de klimaat- en weergegevens levert.

Tropische landen in de Hoorn van Afrika hebben meestal twee regenseizoenen: een eerste van maart tot mei, en een tweede van oktober tot december. Maar de voorbije twee jaar was het lenteseizoen aanzienlijk droger dan normaal, en ook de herfstregens van 2021 schoten tekort. In sommige gebieden waren de neerslagniveaus zelfs de laagste ooit, en Kenia en Somalië hebben de droogte tot noodsituaties uitgeroepen.

35 jaar

Een slecht regenseizoen in de komende maanden zou resulteren in een reeks van vier regenseizoenen die lager zijn dan normaal, stelt het netwerk, en dat is geleden van 1981. Sindsdien is de bevolking in Kenia, Ethiopië en Somalië verdrievoudigd, en voor miljoenen mensen dreigen acute niveaus van voedselonzekerheid.

Voor miljoenen mensen dreigen acute niveaus van voedselonzekerheid.

De opeenvolgende regentekorten hebben een cumulatief effect: kleinere oogsten, tekorten aan diervoeder, uitgeputte watervoorraden en een verzwakte veestapel. Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN (FAO) zijn minstens zestigduizend dieren omgekomen en ligt de melkproductie 80 procent lager dan normaal. De graanproductie daalde vorig jaar met 50 tot 70 procent, terwijl de productie van maïs en sorghum amper de helft haalt.

De COVID-19-pandemie en gewelddadige conflicten in de regio maken de situatie nog erger. Het gebied was bovendien nog niet volledig hersteld van de droogte in 2016 en 2017.

La Niña

De NASA wijst op het verband met de klimaatverandering, door de opwarming van de westelijke Stille Oceaan en het aanhoudende weerfenomeen La Niña. Door dat natuurverschijnsel neemt de neerslag toe in Indonesië, maar af in Oost-Afrika.

‘De klimaatverandering, in wisselwerking met natuurlijke La Niña-klimaatomstandigheden, heeft de frequentie van droogtes in de regio doen toenemen’, zegt Chris Funk, directeur van het Climate Hazards Center van de University of California. ‘Met behulp van de nieuwste generatie klimaatmodellen kunnen we nu veel van de recente slechte regenseizoenen voorspellen - en dat hebben we ook gedaan.’