Nepal dreigt met deportatie Tibetanen
Damakant Jayshi
02 april 2008
De Nepalese regering, die ontstond als alliantie ter verdediging van de democratie, begint zelf steeds repressiever te worden. Nepal ontzegt Tibetaanse vluchtelingen stelselmatig het recht om te protesteren tegen de Chinese bezetting van hun thuisland en dreigt er nu mee ze te deporteren naar China.
Het land wil zich solidair tonen met het “Eén China”-beleid van Peking, dat Tibet en Taiwan ziet als een integraal onderdeel van de Chinese natie. Noch de Nepalese regering, noch de politieke partijen in Nepal hebben commentaar geuit op het harde Chinese optreden tegen de betogers in Lhasa.
Het is niet de eerste keer dat de Nepalese regering de grote en machtige buur naar de mond praat. Tijdens zijn militaire coup in 2005 probeerde koning Gyanendra ook al in het gevlei van Peking te komen door het bureau van de vertegenwoordiger van de Dalai Lama in Kathmandu te sluiten.
Amnesty International in Nepal kreeg van de overheid in Kathmandu geen toestemming voor een betoging op 24 maart, omdat het protest “de relaties tussen beide landen slecht zouden beïnvloeden.” Toen de mars toch werd gehouden, werden 148 mensen opgepakt waarvan 13 Nepalese mensenrechtenactivisten. De politie beperkte de bewegingsvrijheid in drie Tibetaanse buurten van de Nepalese hoofdstad.
Maar de Tibetaanse inwijkelingen in Kathmandu weigeren in het gelid te lopen. Zaterdag nog arresteerde de politie 84 Tibetanen vlakbij de zetel van het Chinese nieuwsagentschap Xinhua in Kathmandu. Die werden dit keer niet enkel geslagen en opgepakt, maar ook bedreigd met deportatie naar China. Volgens Amnesty zijn in totaal al 1.500 mensen opgepakt.
Aanrandingen en dreiging tot deportatie
Amnesty en de Amerikaanse mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) hebben daarbij verschillende gevallen van onnodig en buitensporig gebruik van geweld en mishandeling opgetekend. “We zijn vooral bezorgd over het groeiende aantal bewijzen van seksuele en andere aanrandingen door de politie tijdens de arrestaties”, zeggen beide organisaties in een gemeenschappelijke verklaring.
De bedreiging met deportatie naar China vormt “een ernstige schending van Nepals internationale mensenrechtenverplichtingen”, zeggen de organisaties. “De speciale rapporteur van de Verenigde Naties voor foltering heeft China aangeklaagd voor de mishandeling van politieke dissidenten. En het is vrijwel zeker dat China de gedeporteerde Tibetanen als dissidenten zal behandelen.”
Hira Bahadur Thapa, woordvoerder van het Nepalese ministerie van Buitenlandse Zaken, ontkent de mensenrechtenschendingen. “We kunnen niet toelaten dat op Nepalees grondgebied activiteiten gebeuren die de belangen van China schaden”, zegt Thapa, die niet wil antwoorden op de vraag of China druk uitoefent op de Nepalese regering om de betogingen hardhandig de kop in te drukken.
De Tibetaanse exodus naar Nepal begon na de mislukte opstand tegen de Chinese overheersing in 1959. De Dalai Lama vluchtte over de Himalaya naar ballingschap in India. De Nepalese regering erkent de gevluchte Tibetanen niet als vluchteling, maar geeft ze meestal vrije doorgang naar India. In een aantal gevallen zijn Tibetanen, onder druk van Peking, gedeporteerd naar China.
Gemiddeld vluchten jaarlijks 2.500 Tibetanen naar India via Nepal. Officieel zijn er ongeveer 14.000 Tibetanen in Nepal blijven hangen, maar volgens Tibetaanse cijfers ligt dat cijfer dichter bij 20.000.