Nobelprijswinnares Aung San Suu Kyi verliest haar glans
Malvina Poelvoorde
20 maart 2013
Myanmarese oppositieleidster en Nobelprijswinnares Aung San Suu Kyi (67) boet in aan geloofwaardigheid. De vrouw die vroeger de populairste politieke gevangene van de wereld was, is nu een politieke speler in een onstabiele regering, volgens haar achterban. Suu Kyi kiest in het onderzoek naar de onlusten in de Letpadaung kopermijn in Noordwest-Myanmar uitdrukkelijk de kant van de regering. Iets wat kwaad bloed zet bij de bevolking van Myanmar die haar altijd als volksadvocate had aanzien.
Een onderzoek naar de controversiële uitbreiding van de kopermijn Letpadaung nabij de stad Monywa bracht vorige week het verdict: het Latpadaung project gaat door en benadeelde boeren krijgen een geldelijke compensatie voor hun verloren land. Ook werd beslist dat de betrokkenen in het gewelddadig politieoptreden tijdens een protestactie eind november niet gestraft zullen worden. Tientallen dorpelingen die een protestkamp hadden opgebouwd aan de mijn raakten toen ernstig gewond.
Belediging tegenover buurland
De inwoners van de getroffen dorpen zijn woedend met de uitkomst van het onderzoek. Ze strijden al maanden voor de sluiting van de kopermijn omdat die uiterst slecht zou zijn voor hun gezondheid en voor het milieu. Hun land wordt onrechtmatig afgenomen en de vergoeding voor het verloren akkerland is veel te klein, vinden ze. ‘Ons land is veel meer waard. Aung San Suu Kyi beloofde ons een compensatie van een kleine vijf miljard kyats’, vertelt een lokale inwoner. De dorpelingen die de oppositieleidster ooit zo bewonderden namen tijdens haar tweedaags bezoek aan de dorpen een vijandige houding aan.
Aung San Suu Kyi, voorzitster van de oppositiepartij Nationale Liga voor Democratie (NLD) in Myanmar, leidde het onderzoek rond de kopermijn en steunt de beslissing om de mijn open te houden. ‘De milieustandaarden en compensaties moeten inderdaad beter, maar investeringen zoals deze is wat ons land nodig heeft’, legde de oppositieleidster aan de inwoners uit. ‘Het zou een belediging zijn voor een machtig buurland als we de mijn sluiten.’
Hete aardappel
Het machtig buurland waar Aung San Suu Kyi het over heeft is, uiteraard, China. Deze groeiende macht heeft verschillende projecten in de mijnen van Myanmar. De haat en achterdocht tegenover China en het Myanmarese leger groeit met de dag. Conflicten rond landeigendom is een van de moeilijkste problemen waar de regering van president Thein Sein momenteel mee geconfronteerd wordt. De commotie rond de Letpadaung kopermijn is maar een van de vele brandjes die geblust moeten worden.
Met de aanstelling van Aung San Suu Kyi als leider van het onderzoek gaf Sein de hete aardappel dus door aan de populairste politica van het land. Critici beweren dat het een poging was van de regering om Aung San Suu Kyi in diskrediet te brengen bij de dorpelingen, denkend aan de presidentsverkiezingen van 2015.
Suu Kyi is er zich van bewust dat ze de steun van het publiek kan verliezen door haar standpunt: “Het is normaal dat de steun van de gemeenschap steeds verandert, zei ze tijdens een persconferentie vorig weekend.
Politiek speelbord
Jonathan Head, Zuidoost-Azië correspondent van de BCC reageert: ‘Ze was eens een icoon van vreedzaam verzet maar wordt nu geleid door politieke afwegingen. Ze is niet meer bereid om tegenstand te bieden bij zaken die haar stemmen kunnen kosten, of die het leger in het harnas zou jagen. Ze zal de steun van het leger immers nodig hebben als ze haar ambitie wil waarmaken om de volgende president van Myanmar te worden.’
Aung San Suu Kyi is het boegbeeld van de NLD en volgde op 10 maart zichzelf op als voorzitter. Bij de historische tussentijdse verkiezingen op 1 april vorig jaar veroverde ze haar eerste zitje in het parlement.