Onder de Taliban mogen mannen geen vrouwenkleren meer in elkaar naaien

De Taliban heeft mannelijke kleermakers verboden om vrouwenkledij te maken. Ook vrouwelijke kleermakers naaien tegenwoordig vooral van thuis uit.

Imal Hashemi, Afghanistan Reconstruction Trust Fund/AusAID/Flickr/CC BY 2.0

Steeds meer Afghaanse mannelijke kleermakers vluchten weg uit de hoofdstad Kaboel. Zij kunnen hun beroep niet meer uitvoeren nu de Taliban verboden heeft dat ze nog vrouwenkleren aan elkaar naaien.

‘Ik had een eigen winkel in Kaboel, tot het moment dat de Taliban ons verboden heeft om vrouwenkleren te maken. Nu werk ik voor een dagloon bij een lokale kleermaker.’ Dat vertelt Noor Wali, een 32-jarige ontwerper.

Wali is vader van drie en woont momenteel in Jalalabad, in het oosten van Afghanistan. Hij heeft zijn eigen onderneming opgedoekt toen de Taliban besliste dat mannelijke kleermakers geen kleren meer mochten maken voor vrouwen in Kaboel.

‘Door die regel zijn de meeste mannelijke kleermakers getroffen. Ze hebben geen andere keuze meer dan vertrekken, tenzij ze als bedelaar willen belanden.’

Voor de Taliban de macht overnam in augustus 2021 was het gebruikelijk dat mannen in heel Afghanistan vrouwenkleren maakten, vertelt Wali. Het verbod treft nu vooral mannen die zich in vrouwenkleren specialiseerden, zij zijn ‘virtueel werkloos’.

Bedelen of vluchten

Het verhaal van Sharif Gul verschilt amper van dat van Wali. Gul is 41 jaar oud en recent aangekomen in Peshawar, een stad in Pakistan aan de grens met Afghanistan. Hij verdient zo’n 1500 Pakistaanse roepie (een vijftal euro) in het atelier van een lokale kleermaker. ‘Terwijl ik vroeger gemakkelijk vier keer zoveel verdiende. En tijdens de Ramadan verdiende ik zelfs 15.000 roepie, omdat er zoveel mensen nieuwe kleren kopen voor het Suikerfeest.’

‘Eerst mogen vrouwen niet meer werken of studeren, nu mogen mannelijke kleermakers geen vrouwenkleren meer maken. Dat is onaanvaardbaar in een beschaafde maatschappij.’

Dat de Taliban net nu de nieuwe regelgeving afkondigt, is ‘een enorm verlies’, stelt Gul. ‘We hebben nog gevraagd om rekening te houden met onze broodwinning, maar ze hebben niet naar onze vraag geluisterd.’ De kleermaker vertelt dat de klap hard aankomt, omdat veel ateliers enkel vrouwelijke klanten hebben.

Naseer Shah (39), vader van vier, is net zo hard getroffen door de regelgeving. Samen met zijn vrouw en kinderen is ook hij in Peshawar beland. ‘Ik heb vijftien jaar ervaring en verdien nu 3000 roepie per dag.’ Dat is het equivalent van tien euro, een derde van wat hij normaal zou verdienen.

Veel kleermakers in Kaboel proberen nu over te schakelen naar mannenkleding, maar zij hebben minder klandizie. Shah is met zijn familie de grens over gevlucht opdat ze niet zouden moeten leven als bedelaar.

Werkloos na het Suikerfeest

De Talibanregering in Afghanistan heeft kort na zijn aantreden vrouwen verboden om verder te studeren. Een week geleden kwam bovendien de vraag of vrouwen ook zouden stoppen met werken in de kantoren van de Verenigde Naties, wat de ontwikkeling van vrouwen niet ten goede komt.

De 50-jarige Afghaanse kleermaker Hussain Ahmad verhuisde al dertig jaar geleden naar Pakistan. Hij heeft een eigen winkel in Muhajir Bazaar, de zogenaamde “vluchtelingenmarkt” van Peshawar. Ahmad noemt de komst van Afghaanse kleermakers problematisch omdat er in Pakistan geen lucratief werk te vinden is.

‘Ik heb nu drie kleermakers aangeworven, omdat er momenteel werk genoeg is tijdens de Ramadan. Maar na het Suikerfeest heb ik de extra hulp niet meer nodig en zijn die mensen dus opnieuw werkloos.’

Volgens Ahmad zijn mensen bang van de Taliban omdat ze strenge straffen uitdelen. ‘De vluchtelingen die hier aankomen, vertellen na hoe de politie hen gewaarschuwd heeft om te stoppen met vrouwenkleren in elkaar te naaien.’

Ook vrouwelijke ondernemers getroffen

Ook vrouwen zijn getroffen door de regelgeving van de Taliban. Sommige vrouwelijke kleermakers hadden enorme winkels waar ze zowel mannen als vrouwen tewerkstelden. Die ateliers zijn noodgedwongen gesloten. Vrouwen naaien nu van thuis uit.

Naseema Shah is een van de vluchtelingen die we kunnen spreken. Deze vrouw van dertig jaar vertelt dat ze binnenkort kleding zal beginnen te verstellen in Peshawar. Ze is een van de twintig vrouwen die een maand lang zijn opgeleid in Peshawar. Die training werd ondersteund door het Duitse Agentschap voor Internationale Samenwerking (GIZ).

Volgens de Pakistaanse politicoloog Samir Khan staat de Taliban onder enorm veel druk van de internationale gemeenschap, waaronder de Verenigde Naties. Toch verandert de Talibanregering hun positie tegenover vrouwen niet. ‘Eerst mogen vrouwen niet meer werken of studeren, nu mogen mannelijke kleermakers geen vrouwenkleren meer maken. Dat is onaanvaardbaar in een beschaafde maatschappij.’