Onderzoeksrapport: kwart van de zoetwaterfauna met uitsterven bedreigd

‘Een gebrek aan gegevens over de biodiversiteit in zoetwater kan niet langer worden gebruikt als excuus om niets te doen’, zegt Catherine Sayer van de Internationale Unie voor Natuurbehoud (IUCN), de hoofdauteur van het rapport.

‘Zoetwatersystemen herbergen 10% van alle bekende soorten op aarde en zijn van essentieel belang voor het drinkwater van miljarden mensen, hun levensonderhoud, overstromingsbeheer en de beperking van de klimaatverandering.’

Rode Lijst

Het onderzoeksrapport stelt dat ten minste 4294 van de 23.496 soorten zoetwaterdieren op de Rode Lijst van de IUCN met uitsterven worden bedreigd.

Krabben, rivierkreeften en zoetwatergarnalen lopen het grootste risico (30% van hun groep), gevolgd door 26% van de zoetwatervissen en 16 procent van de libellen en waterjuffers.

Het grootste aantal bedreigde soorten leeft in het Victoriameer, het Titicacameer en in riviergebieden in Sri Lanka en India. Hier leven veel soorten die nergens anders op aarde voorkomen.

Vervuiling, dammen en exoten

Vervuiling, vooral door land- en bosbouw, is de grootste boosdoener voor de helft van alle bedreigde zoetwaterdieren. Maar ook waterwinning, de bouw van dammen, overbevissing en de introductie van invasieve soorten vragen hun tol. Zo werd bijvoorbeeld de karper Squalius palaciosi dit jaar uitgestorven verklaard omdat het dier zijn leefgebied is verloren door de bouw van dammen en stuwen in het zuiden van Spanje.

Opmerkelijk is ook dat bedreigde zoetwaterdieren vaak in dezelfde gebieden blijken te leven als bedreigde amfibieën, vogels, zoogdieren en reptielen, maar ze toch te maken hebben met andere bedreigingen vanwege hun specifieke habitats. ‘Het behoud vraagt dan ook een heel andere aanpak’, zegt coauteur Rajeev Raghavan.

De betrokken wetenschappers bevelen gerichte actie aan om verder uitsterven te voorkomen. Ze roepen overheden en de industrie op om de gegevens uit hun evaluatie te gebruiken bij  het implementeren van waterbeheer en gericht beleid.