Oppositie tracht president te verdrijven met juridisch steekspel

Vorige week slaagde de oppositie erin in het parlement een
afzettingsprocedure op te starten tegen de president. Het staatshoofd werd
beschuldigd van 25 misdaden, waaronder schending van de grondwet,
corruptie, nepotisme en een flagrant gebrek aan respect voor de procedure
bij overheidsaanbestedingen. Mwanawasa zou de grondwet geschonden hebben
bij de aanstelling van vice-president Nevers Mumba. Die verloor de
presidentsverkiezingen maar werd toch aangesteld als ‘s lands nummer twee,
hoewel de grondwet niet toelaat dat een verliezer die positie bekleedt.

De afzettingsprocedure was een primeur voor Zambia en verraste de regerende
Beweging voor Meerpartijendemocratie (MMD). De consternatie was groot toen
een aantal MMD-leden met de oppositie meestemden. De zwaarste opdoffer die
Mwanawasa te verwerken kreeg, was evenwel een 32-pagina’s dik rapport dat
zijn voormalige vice-president Enock Kavindele op tafel legde. Daaruit
moest blijken dat Mwanawasa 60.000 dollar in zijn zak stopte via een
zwendel van zijn neef, die erin slaagde om 30.000 ton maïs aan de
Zambiaanse overheid te verkopen tegen een veel te hoge prijs. De deal zou
plaatsgevonden hebben nadat de regering een verbod afgekondigd had op de
import van maïs.

Uiteindelijk werd de motie tot afzetting verworpen met 92 stemmen tegen 57,
maar de schade was aangericht. De oppositie maakte een deuk in het blazoen
van de president, die druk doende is zich te profileren met een kruistocht
tegen de endemische corruptiepraktijken in Zambia.

Oppositieleider Crispin Sibetta van de Verenigde Partij voor Nationale
Ontwikkeling triomfeert: Dit is een sterk signaal voor de rest van Afrika.
De afzettingsprocedure toont aan dat niemand, ook de president niet,
onkreukbaar is. Het parlement is bereid op te treden als er onrecht
plaatsvindt. Het toont ook aan dat Mwanawasa even corrupt is als zijn
voorganger.

De voormalige president van Zambia, Frederick Chiluba (1991-2001), werd
begin deze maand gearresteerd voor het stelen van bijna 30 miljoen dollar
van de nationale bank. Chiluba werd gearresteerd in het kader van
Mwanawasa’s grote campagne tegen corruptie.

De beschuldigingen tegen Mwanawasa zijn nog niet volledig van de baan. De
parlementsvoorzitter was genoodzaakt de klachten door te spelen aan het
hooggerechtshof. Voormalig vice-president Kavindele, die meestemde met de
oppositie voor de afzetting van de president, vindt dat de klachten grondig
moeten onderzocht worden. Dit zijn zeer zware beschuldigingen. We geven
een erg slecht voorbeeld als we bepaalde leiders niet onderzoeken, terwijl
anderen (met name Chiluba, red.) wel worden lastiggevallen.

De oppositie wil nog andere stappen zetten om Mwanawasa, die na
gecontesteerde verkiezingen in december 2001 werd aangeduid door zijn
voorganger Frederick Chiluba, van de macht te verdrijven. Het
hooggerechtshof onderzoekt nog steeds een klacht over de wettelijkheid van
die verkiezingen. We hebben onze kaarten nog niet allemaal op tafel
gelegd. De afzettingsprocedure in het parlement was slechts één optie,
zegt oppositieleider Sibetta.