OVSE blijft weg van Russische presidentsverkiezingen

De OVSE heeft ruzie met Rusland. President Vladimir Poetin vindt de organisatie “rijp voor hervorming”. Er is onenigheid over de aantallen, de verblijfsduur en de werkwijze van de waarnemers.
Rusland had 75 waarnemers van de OVSE uitgenodigd om vanaf 28 februari hun tenten op te slaan. Normaal gesproken stuurt de OVSE veel meer waarnemers, die soms al twee maanden voor de verkiezingen beginnen te werken zodat ze een goed beeld kunnen krijgen van de registratie van de kandidaten, de campagnes en de media-aandacht.
Voor de parlementsverkiezingen van december had Rusland ook al restricties afgekondigd, en ook toen weigerde de OVSE daaraan mee te doen. De OVSE is internationaal de grootste autoriteit op het gebied van verkiezingen.
“De OVSE is erg bezorgd dat Rusland niet voldoet aan de normen waar het zelf mee heeft ingestemd door de OVSE-verdragen te tekenen”, zegt Jevgeny Volk, het hoofd van de Moskouse afdeling van de Heritage Foundation, een politieke denktank. “De OVSE is kritisch over de steun van de regering en de toegang tot de massamedia die één kandidaat krijgt. De OVSE wil geen goedkeuring uitspreken over verkiezingen die ze niet eerlijk en vrij vindt.”
Andere waarnemers zijn er wel, uit Rusland en uit China, maar die zullen niet zo kritisch zijn. “Onafhankelijke waarnemers zouden nooit toegang krijgen tot de massamedia, noch tot het tellen van de stemmen”, zegt Volk. “OVSE-waarnemers hebben veel meer volmachten.”

Ondemocratisch

“Het heeft helemaal geen zin om de verkiezingen te controleren”, vindt Boris Kargalitsky, directeur van het Instituut voor Globaliseringsstudies in Moskou. “Ze zijn toch betekenisloos. Het hele systeem is ondemocratisch en dan maken specifieke onregelmatigheden geen enkel verschil.”
Mathias Roth van het Centrum voor Europese Beleidsstudies (CEPS) in Brussel vindt dat de OVSE een goede beslissing heeft genomen. Ook het Sloveense EU-voorzitterschap en de Europese Commissie steunen het besluit. “Alle belangrijke waarnemersorganisaties hebben duidelijke richtlijnen en minimale randvoorwaarden afgesproken. Een daarvan is dat er een klein aantal waarnemers lang van tevoren kan worden gestationeerd.” Volgens Roth zijn de verkiezingen in Rusland een slechts een middel om de opvolging van Poetin te regisseren.
“De beide verkiezingen zijn alleen bedoeld om een zekere legitimiteit te verlenen aan de machthebbers in het Kremlin. Al zouden er geen manipulaties zijn, dan zouden ze hooguit vrij zijn maar nog niet eerlijk. Ruslands systeem staat alternatieve politieke krachten niet toe.”