Oxfam: Rijke landen blazen hun klimaatfinanciering flink op

Om arme landen te helpen zich te wapenen tegen de klimaatcrisis en om te gaan met de onvermijdelijke gevolgen, hebben welvarende landen klimaatfinanciering beloofd. De doelstelling is 100 miljard dollar per jaar, maar die wordt niet gehaald.

EU Civil Protection and Humanitarian Aid / Hanna Butler IRFC (CC BY-NC-ND 2.0)

Veel rijke landen gebruiken boekhoudkundige trucs om hun bijdrage aan klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden groter voor te stellen dan ze in werkelijkheid is, stelt de ngo Oxfam in een nieuw rapport. Voor 2020 zou zo maar liefst 225 procent meer gerapporteerd zijn dan er effectief naar steun is gegaan.

Om arme landen te helpen zich te wapenen tegen de klimaatcrisis en om te gaan met de onvermijdelijke gevolgen, hebben welvarende landen klimaatfinanciering beloofd. De doelstelling is 100 miljard dollar per jaar, maar die wordt niet gehaald: de landen rapporteren voor 2020 in totaal 68,3 miljard dollar.

Rooskleurig

Maar volgens Oxfam is ook dat cijfer met een flinke korrel zout te nemen, en is er in werkelijkheid maar 21 tot 24,5 miljard dollar aan “werkelijke waarde” verstrekt. Het rapport beschrijft hoe bijvoorbeeld leningen worden meegerekend, maar de terugbetalingen en andere factoren worden genegeerd.

‘Ze overdrijven hun eigen vrijgevigheid door een rooskleurig beeld te schetsen, dat verdoezelt hoeveel er werkelijk naar arme landen gaat.’

Bovendien zijn gefinancierde projecten in werkelijkheid vaak minder op het klimaat gericht dan rapporten laten uitschijnen, zegt het rapport. Daardoor is de nettowaarde van steun die specifiek gericht is op klimaatactie aanzienlijk lager dan de gerapporteerde cijfers over klimaatfinanciering.

‘De bijdragen van rijke landen blijven niet alleen jammerlijk onder hun beloofde doel vallen, maar zijn ook erg misleidend omdat ze vaak de verkeerde dingen op de verkeerde manier tellen’, zegt Nafkote Dabi van Oxfam. ‘Ze overdrijven hun eigen vrijgevigheid door een rooskleurig beeld te schetsen, dat verdoezelt hoeveel er werkelijk naar arme landen gaat.’

Leningen

Oxfam wijst er op dat leningen met meer dan 70 procent een groot deel van de openbare klimaatfinanciering domineren, en zo bijdragen aan de schuldenberg van ontwikkelingslanden.

Dabi noemt leningen contraproductief en diep oneerlijk. ‘In de plaats van landen te steunen die te maken hebben met toenemende droogtes, cyclonen en overstromingen, verlammen de rijke landen net hun vermogen om de volgende schok het hoofd te bieden en vergroten ze hun armoede.’

Op de klimaattop in Egypte volgende maand (COP27) zal die klimaatfinanciering een centraal thema zijn. Volgens Oxfam moeten de rijke landen hun belofte van 100 miljard dollar per jaar nakomen en moeten ze huidige boekhoudkundige gaten in de klimaatfinanciering aanpakken.