Unicef: ‘Deze gegevens zijn een zorgwekkend waarschuwingssignaal’
Pandemie doet vertrouwen in kindervaccins kelderen
IPS
21 april 2023
De afgelopen drie jaar hebben 67 miljoen kinderen een of meer vaccins te weinig gekregen. Dat is het gevolg van de pandemie, de overbelasting van de gezondheidszorg en politieke instabiliteit in sommige landen. Opvallend is dat ouders vaccins ook meer zijn gaan wantrouwen, blijkt uit cijfers van Unicef.
Hind Ali Nasser (7) uit Aden in Jemen werd net gevaccineerd wat haar zal beschermen tegen te voorkomen ziekten.
© Unicef
Volgens Unicef nam in 52 van de 55 onderzochte landen de publieke perceptie van het belang van vaccins voor kinderen tijdens de covid-19-pandemie af. In hun nieuwe rapport meldt de organisatie dat enkel China, India en Mexico de onderzochte landen zijn waar ouders het geloof in vaccins bleven bewaren. In het overgrote deel van de landen gaven mensen onder de 35 jaar - en vrouwen vaker - een dalend vertrouwen aan in vaccins voor kinderen.
Vaccinatiescepticisme
Unicef wijt het vaccinatiescepticisme onder meer aan de toenemende toegang tot misleidende informatie zoals fake news, een afnemend vertrouwen in deskundigheid en politieke polarisatie.
‘Deze gegevens zijn een zorgwekkend waarschuwingssignaal.’
‘Op het hoogtepunt van de pandemie hebben wetenschappers snel vaccins ontwikkeld die talloze levens hebben gered. Maar ondanks deze historische prestatie circuleerden angst en desinformatie over alle soorten vaccins even sterk als het virus zelf’, zegt Unicef-directeur Catherine Russell.
‘Deze gegevens zijn een zorgwekkend waarschuwingssignaal. We mogen niet toestaan dat het vertrouwen in routinematige vaccinaties het zoveelste slachtoffer van de pandemie wordt. Anders zou de volgende golf van sterfgevallen kunnen bestaan uit meer kinderen met mazelen, difterie of andere te voorkomen ziekten.’
Misgelopen vaccins
Onder meer als een gevolg van de lockdowns tijdens de pandemie zijn in totaal 67 miljoen kinderen tussen 2019 en 2021 vaccinaties misgelopen. Hierdoor is de vaccinatiegraad in 112 landen afgenomen.
Kinderen die vlak voor of tijdens de pandemie zijn geboren, overschrijden nu de leeftijd waarop zij normaal gesproken zouden worden gevaccineerd. Dit toont de noodzaak van dringende maatregelen om de gemiste vaccinaties in te halen en de uitbraak van dodelijk ziekten te voorkomen, stelt Unicef.
Door de misgelopen vaccins blijkt uit cijfers dat in 2022 het aantal gevallen van mazelen dubbel zo hoog was dan het jaar ervoor. Het aantal door polio verlamde kinderen steeg in 2022 met 16 procent op jaarbasis, acht keer meer dan de periode voor de pandemie.
Zero-dose
Van de 67 miljoen kinderen die tussen 2019 en 2022 routinevaccinaties misliepen, hebben 48 miljoen geen enkel routinevaccin gekregen, ook bekend als “zero-dose-kinderen”. Vanaf eind 2021 hadden India en Nigeria (beide landen kennen zeer hoge geboortecijfers) de grootste aantallen zero-dose kinderen, maar ook in Myanmar en de Filipijnen was een sterke stijging merkbaar.
In de armste huishoudens behoort 1 op de 5 kinderen tot de zero dose-categorie, terwijl dat in de rijkste huishoudens slechts 1 op de 20 is.
Ook in België
Ook in België daalde het vertrouwen in vaccins na covid-19 van 87,3 procent naar 71,9 procent. Unicef spreekt van een ‘zorgwekkende’ trend.
‘Routinevaccinaties en sterke gezondheidsstelsels zijn onze beste kans om toekomstige pandemieën, onnodige overlijdens en leed te voorkomen.’
Opvallend hierbij is dat het vaccinatievertrouwen van de leeftijdsgroepen jonger dan 35 jaar enorm afnam (van 84 procent naar 61 procent). Bij de oudere leeftijdsgroepen (65-plussers) nam het vertrouwen toe (van 88 procent naar 91 procent).
‘Vaccinaties hebben miljoenen levens gered en gemeenschappen beschermd tegen dodelijke uitbraken’, zegt Catherine Russell. ‘We weten maar al te goed dat ziekten zich niet aan grenzen houden. Routinevaccinaties en sterke gezondheidsstelsels zijn onze beste kans om toekomstige pandemieën, onnodige overlijdens en leed te voorkomen. Nu de middelen van de covid-19-vaccinatiecampagne nog beschikbaar zijn, is het tijd om ze te gebruiken om de vaccinatiediensten te versterken en te investeren in duurzame systemen voor ieder kind.’
Ondanks de alarmerende dalingen blijft de algemene steun voor vaccins wereldwijd relatief groot, stelt het rapport. In bijna de helft van de 55 onderzochte landen beschouwt meer dan 80 procent van de respondenten vaccins als een belangrijke beschermende factor voor kinderen.