Patiënten lijden onder machtsstrijd Gaza

Mohammed Zibdeh (12) heeft hersenkanker en wacht in Gaza op toestemming om behandeld te worden in Israël. Hij is afhankelijk van beademingsapparatuur om te overleven. Vorig jaar mocht Mohammed naar een Israëlisch ziekenhuis waar hij chemotherapie kreeg voor zijn hersentumor. Door die therapie werd zijn tumor flink kleiner.
Een machtsstrijd tussen Fatah en Hamas over de verstrekking van uitreisdocumenten aan patiënten en Israëls terughoudendheid in het toelaten van Palestijnen uit veiligheidsoverwegingen, zorgen er echter voor dat Mohammed niet weet wanneer hij weer naar het ziekenhuis mag.
“Ik vrees voor het leven van mijn zoon”, zegt zijn vader Riyad. Hij is bang dat de tumor weer gaat groeien. Hij heeft redenen om ongerust te zijn. Acht doodzieke inwoners van Gaza overleden tussen eind maart en april omdat ze geen reispapieren kregen om de Gazastrook te verlaten voor medische behandeling in het buitenland. Afgelopen weekend kwam er tijdelijk verlichting, toen Egypte de grens openstelde en honderden Palestijnen het land binnenliet. Maar de grens werd al snel weer gesloten.

Nepotisme

Het VN-kantoor voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken (OCHA) stelde recent in een rapport dat in april slechts negentig patiënten bij de grensovergang Erez naar Israël reisden. In maart waren dat er 325 en in februari 258. De cijfers laten echter buiten beschouwing dat vele honderden inwoners van Gaza maandelijks een verzoek indienen voor medische behandeling in Israël of Arabische landen.
Voordat een patiënt naar Israël of Egypte kan, moet hij eerst officiële toestemming hebben van de aan Fatah gelieerde Palestijnse Autoriteit (PA), die Westelijke Jordaanoever onder controle heeft. Hamas nam in juni 2007 de Gazastrook in bezit. Egypte en Israël weigeren de Hamas te erkennen, ondanks het feit dat de Islamitische Verzetsbeweging begin 2006 de democratische verkiezingen won.
Voor de afhandeling van uitreisverzoeken werd door Hamas een departement opgezet met ambtenaren van de PA die verbonden waren met de regering in Ramallah op de Westelijke Jordaanoever. Op 22 maart verving Hamas de PA-ambtenaren echter door eigen mensen, omdat ze zich bij het verstrekken van papieren schuldig zouden maken aan nepotisme en selectie op grond van politieke voorkeur.
De Egyptische autoriteiten weigerden vervolgens onder druk van Ramallah patiënten toe te laten met papieren van Hamas. Bemiddeling van mensenrechtenorganisaties en Egyptische burgerrechten groepen leidde ertoe dat op 26 april een compromis werd bereikt, zodat een aantal patiënten alsnog Gaza kon verlaten.
Wie uiteindelijk de juiste papieren heeft, loopt het risico op nog een barrière te stuiten. De Israëlische veiligheidsdienst Shin Bet heeft een aantal patiënten gedwongen informatie te verstrekken over Hamas-strijders, voordat ze werden toegelaten. Volgens een recent verschenen rapport van Physicians for Human Rights (PHRI) lijkt het erop “dat steeds meer Palestijnse patiënten ondervraagd worden en gedwongen worden informatie te verstrekken, als voorwaarde om in aanmerking te komen voor medische zorg.”