Piraten azen op voedselhulp Somalië
David Axe
18 december 2008
Door de groeiende activiteit van piraten in de Oost-Afrikaanse wateren is ook de voedselhulp, waar veel Somaliërs van afhankelijk zijn, in gevaar gekomen. Vanaf deze week worden VN-voedselschepen beschermd door een marine-escorte onder de vlag van de EU.
Sinds dit jaar maken piraten niet alleen de kust onveilig, maar bedreigen ze zelfs schepen in de Golf van Aden en op de Indische Oceaan. In 2008 hebben ze al 40 grote schepen gekaapt, waardoor nu ook VN-voedseltransporten naar Somalië in gevaar zijn.
Escorte
Grote schepen durven niet meer te varen zonder escorte, daarom worden ze sinds 2007 begeleid door oorlogsschepen, met bijdragen van Denemarken, Frankrijk, Canada, Nederland, de NAVO en de EU. Dat maakt de continuïteit van de transporten wel kwetsbaar. Toen de Canadese steun afliep, in juni, brak er paniek uit, tot Nederland uiteindelijk een fregat stuurde.
Op 14 december heeft de EU toegezegd de komende maanden garant te staan voor de escortes. Dit tot opluchting van Lemma Jembere, het hoofd logistiek van de WFP in Mombasa, Kenia, want de continue aanvoer van voedselhulp is nu veiliggesteld. En als de EU-missie weer stopt? “Dat zou een logistieke nachtmerrie zijn.”
Spliterwten
Edward Kalendero, de 51-jarige kapitein van Semlow, een klein schip, voer deze week met honderden tonnen spliterwten en ander voedsel naar Somalië, onder begeleiding van het Britse oorlogsschip HMS Northumberland. Hij is niet gerust op de situatie. “Als we ander werk kunnen krijgen, doen we het.” Maar het werk ligt niet voor het oprapen, daarom blijft hij op Somalië varen.
De noodzaak van voedselhulp aan Somalië groeit alleen maar, want het land is vervallen tot chaos. Duizenden Somaliërs zijn omgekomen bij gevechten tussen het Ethiopische bezettingsleger, gesteund door Somalische groepen, en islamitische militanten. De landbouw is ontwricht. Volgens de woordvoerder van het Wereldvoedselprogamma (WFP), Peter Smerdon, zijn er dit jaar 3,25 miljoen Somaliërs afhankelijk van de hulp, dat is 40 procent van de bevolking en 75 procent meer dan in 2007.
Om de 300 checkpoints te omzeilen, verstuurt het WFP 90 procent van de hulp over zee, via Mogadishu of Merka. Eén groot schip per maand is veel efficiënter dan een groter aantal kleinere schepen. Maar voor piraten kan zo’n groot schip plus bemanning wel een miljoen dollar (0,7 miljoen euro) aan losgeld opleveren.