"Politiek geweld dreigt bij presidentsverkiezingen Venezuela"
Humberto Márquez
22 september 2011
In Venezuela is de criminaliteit zo sterk gestegen dat de Internationale Crisisgroep, een niet-gouvernementele organisatie, volgend jaar voor politiek geweld vreest. In 2012 vinden in het land presidentsverkiezingen plaats.
In Venezuela, een land met 28 miljoen inwoners, gebeuren 17.000 tot 19.000 moorden per jaar. Elk weekend arriveren tientallen met kogels doorzeefde lichamen in het mortuarium van Caracas. Volgens ngo’s circuleren er miljoenen illegale wapens.
“Tot nog toe is het politieke geweld relatief beperkt gebleven in vergelijking met de gewone misdaad”, zegt Silke Pfeiffer, Andesverantwoordelijke bij de Internationale Crisisgroep. Maar “gezien de polarisering van het land, de massale verspreiding van wapens en de erosie van institutionele mechanismen voor conflictoplossing wordt het risico op een uitbarsting van politiek geweld in een verkiezingsscenario steeds groter.”
De Internationale Crisisgroep (ICG) is een internationale organisatie, met zetel in Brussel, die rond de preventie en oplossing van de dodelijke conflicten werkt.
48 moorden per 100.000 inwoners
Voor de oppositiecoalitie Mesa de Unidad Democrática (MUD) zal onveiligheid bovenaan staan in haar verkiezingscampagne. “Sinds Hugo Chávez twaalf jaar geleden aan de macht kwam, is de misdaad zodanig gestegen dat we een van de gewelddadigste landen ter wereld zijn geworden, nog veel meer dan Colombia of Mexico, waar een gewapend conflict heerst”, zegt Luis Izquiel, MUD-coördinator voor veiligheid.
Volgens het Nationaal Instituut voor Statistiek vinden in Venezuela jaarlijks 48 moorden per 100.000 inwoners plaats, tegenover 33 per 100.000 in Colombia. In de Venezolaanse hoofdstad Caracas alleen al vinden 140 moorden per 100.000 inwoners plaats, tegenover 22 per 100.000 in de Colombiaanse hoofdstad Bogota.
Het niet-gouvernementele Venezolaanse Observatorium voor Geweld registreerde 44.000 moorden van 2007 tot 2010, tegenover 28.000 Mexicaanse doden door drugsgeweld sinds 2006.
Nationale Bolivariaanse Politie
Soraya El Achkar, een voormalig mensenrechtenactivist die nu de Experimentele Universiteit voor Veiligheid leidt, een overheidsinstelling, zegt dat de regering aan een nieuw veiligheidsbeleid werkt, een beleid dat niet van vandaag op morgen gerealiseerd kan worden. “We pakken het probleem aan met onmiddellijke maatregelen en structurele oplossingen. We herstellen wat er gedurende tweehonderd jaar op dit vlak fout is gelopen”, zegt El Achkar, die de ministeries van Binnenlandse Zaken en Justitie hielp bij de oprichting van een nieuw veiligheidskorps, de Nationale Bolivariaanse Politie (PNB).
Venezuela telt meer dan honderd verschillende soorten politiediensten, zowel nationale, regionale als lokale. De PNB ging begin dit jaar van start in een van de wijken van de hoofdstad, met de bedoeling om geleidelijk aan uit te breiden naar het hele land.
“We erkennen de inspanningen van de regering, met nieuwe wetten op politie en ontwapening, maar het is een zeer traag en gedeeltelijk antwoord”, zegt Pfeiffer.
Izquiel ziet geen politieke wil om het probleem ten gronde aan te pakken. Bovendien “is de regering politieke groepen gaan bewapenen, wapens die gebruikt kunnen worden bij daden van agressie.” Ook het ICG-rapport waarschuwt voor gewapende groepen die een politiek discours ten voordele van president Chávez hanteren en bij de regering op een zekere tolerantie kunnen rekenen.