Presidentskandidaten Guatemala beloven herinvoering doodstraf

Alvaro Colom van de centrumlinkse Nationale Unie van Hoop (UNE) zegt dat hij de doodstraf terug wil laten uitvoeren omdat die wettelijk voorzien is. Otto Pérez Molina van de rechtse Patriottische Partij (PP) zegt het uit overtuiging te willen.
Tijdens de regering van Alfonso Portillo (2000 - 2004) werd een pardonwet uit 1892 herroepen. Die wet hield in dat een president gratie kan verlenen aan een terdoodveroordeelde of de executie kan toestaan. Sindsdien heeft Guatemala geen procedure meer die veroordeelden de mogelijkheid geeft gratie te vragen of uitvoering van het vonnis. De facto betekent dat dat er sinds 2000 een moratorium op executies van kracht is.
Beide presidentskandidaten hebben duidelijk gemaakt dat ze, als ze gekozen worden, het Congres zullen vragen een wet goed te keuren die ervoor zorgt dat de executies hervat kunnen worden.
In de eerste ronde van de presidentsverkiezingen, op 9 september, kreeg Colom 28 procent van de stemmen. Pérez Molina scoorde 23 procent.
In Guatemala zitten 21 gevangenen al vijf tot elf jaar op death row, in geïsoleerde vleugels van een streng beveiligde gevangenis. In het arme en door geweld geteisterde land staat de doostraf op misdrijven als moord, ontvoering, verkrachting van kinderen jonger dan tien jaar en sommige misdaden die samenhangen met drugshandel.
Zestig procent van de gedetineerden op death row is veroordeeld voor ontvoering. In sommige gevallen kwam het slachtoffer daarbij om. Veertig procent is veroordeeld voor moord.
Uit officiële cijfers over de eerste helft van 2007, blijkt dat in die periode 2.857 moorden werden gepleegd. In de meeste gevallen werden daarbij vuurwapens gebruikt. Guatemala heeft veel last van gewelddadige jeugdbendes. Het hoort bij de landen met het hoogste aantal moorden per inwoner.
Opiniepeilingen laten zien dat een meerderheid van de bevolking voor de doodstraf is. Pérez Molina zei onlangs in een televisiedebat dat de doodstraf kan bijdragen aan het verminderen van de criminaliteit.
De laatste executies in Guatemala vonden plaats in 1998 en 2000. Ze werden uitgevoerd door middel van een dodelijke injectie en gingen door ondanks clementieverzoeken die via de Inter-Amerikaanse Commissie voor de Mensenrechten werden ingediend.
Vice-presidentskandidaat Rafael Espada van UNE zegt voor een dilemma te staan. “De doodstraf is grondwettelijk. Als arts ben ik er tegen, maar als Guatemalaan moet ik de grondwet respecteren. Het is bewezen dat de doodstraf geen effectief afschrikmiddel is.” 
Volgens de mensenrechtenorganisatie Amnesty International werden vorig jaar 1.591 executies uitgevoerd in 25 landen. In 2005 waren dat er 2.148. In 2006 werden 3.861 mensen ter dood veroordeeld, in 2005 waren dat er 5.186.