Regenwouden verdienen bescherming, ook als ze al gekapt zijn

‘In tropische wouden, en waarschijnlijk in heel wat andere ecosystemen, is niet alles dat er beschadigd uitziet, ook onherroepelijk stuk.’

Matt Zimmerman (CC BY 2.0)

Ook tropische wouden die al zijn omgehakt, verdienen nog altijd volop bescherming, stelt onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. De gebieden blijven opvallend waardevol en mogen niet zomaar opgegeven worden voor plantages.

In grote delen van de wereld wordt volop gekapt in tropische wouden, die vervolgens als ‘aangetast’ worden bestempeld. De bomen zijn er grotendeels verdwenen, het ecosysteem ontwricht en de gebieden kunnen veel minder CO2 opslaan. Vaak vallen die gebieden vervolgens ten prooi aan plantages voor bijvoorbeeld palmolie.

Schatkamers

Toch blijven ook de gekapte wouden echte schatkamers van biodiversiteit, blijkt uit nieuw onderzoek door de Universiteit van Oxford.

Als er palmolieplantages worden aangelegd, stort het systeem helemaal in.

Het onderzoek gaat uit van “ecosystem energetics”, de keten van energie die van planten naar zoogdieren en vogels gaat via het voedsel dat ze eten. De wetenschappers onderzochten zo meer dan 36.000 metingen van de bodem, de bomen en het bladerdak en combineerden die met data over 248 gewervelde soorten in zowel ongerepte wouden, aangetaste bossen en palmolieplantages in Borneo.

Opvallend: die ecologische energie is 2,5 maal groter in aangetaste wouden dan in ongerepte bossen. Van bijna alle diersoorten waren er evenveel of zelfs meer exemplaren te vinden. Maar als er palmolieplantages worden aangelegd, stort het systeem helemaal in.

Ecologisch levendig

‘We waren erg verrast door hoeveel energie er nog door die gekapte bossen stroomde, in vergelijking met ongerepte wouden’, zegt professor Ecosysteemkunde Yadvinder Malhi. ‘We hadden niet verwacht dat die beschadigde wouden zo ecologisch levendig zou zijn.’

De auteurs benadrukken dat de ongerepte wouden veruit de grootste ecologische waarde hebben, met name voor de CO2-opslag zijn ze onmisbaar. Maar als bossen beschadigd zijn, mogen ze dus niet zomaar opgegeven worden voor palmolieplantages, zeggen ze. ‘In tropische wouden, en waarschijnlijk in heel wat andere ecosystemen, is niet alles dat er beschadigd uitziet, ook onherroepelijk stuk.’