Regering dreigt vrouwenrechten terug te draaien
Muddassir Rizvi
08 februari 2005
Vrouwengroeperingen in Pakistan willen dat de regering afziet van een plan om het aantal zetels voor vrouwen en minderheden bij de lokale overheidsorganen te verminderen. Het militaire regime in Pakistan voerde in 2001 een nieuwe bestuursstructuur door, maar lijkt die nu onder druk van de plaatselijke elite te willen herzien.
De regering wil het minimale aantal zetels voor vrouwen in de dorpsraden terugbrengen van 21 (33 procent) naar dertien. De vrouwen willen juist dat het percentage verhoogd wordt naar 50 procent. We maken tenslotte ook 50 procent van de bevolking uit, zegt Qaisera Ismail, raadslid uit Sargodha in centraal Punjab.
Door het decentralisatieproces dat in 2001 werd ingezet door het militaire regime, hebben lokale overheden in Pakistan steeds meer macht gekregen. De dorpsraad is laagste volksvertegenwoordiging in een bestuurssysteem dat per district drie lagen kent. De voor Pakistan revolutionaire nieuwe bestuursstructuur werd ingevoerd nadat militairen in 1999 een staatsgreep pleegden waarbij generaal Pervez Musharraf aan de macht kwam.
In het decentralisatieschema van de militaire regering kregen vrouwen recht op minimaal 33 procent van zetels in overheidsorganen op de drie verschillende niveaus. Een veel kleiner aantal zetels werd gereserveerd voor boeren, arbeiders en minderheden. In de 96 districten werden in totaal 200.000 vertegenwoordigers gekozen, waarvan ongeveer 40.000 vrouwen.
Behalve het reduceren van het aantal zetels voor vrouwen, overweegt de regering ook om dorpsraden samen te voegen. Als dat gebeurt, wordt het aantal raden verminderd van ruim 6.000 naar iets meer dan 3.000. Het totale aantal beschikbare zetels zou dalen van 114.418 naar 33.121.
Doordat een groot aantal vrouwen een actieve politieke rol heeft gekregen, is er iets in gang gezet op het gebied van sociale verandering, zegt Farzana Bari, hoofd van het Centrum voor Vrouwenstudies aan de Quaid-i-Azam Universiteit in Islamabad. Of deze raadsleden hun taak volledig hebben kunnen uitvoeren of niet, is niet relevant op dit moment. Het is belangrijk dat ze voor het eerst de kans hebben gekregen politieke invloed uit te oefenen.
Volgens de regering is de verandering noodzakelijk om het lokale bestuurssysteem te optimaliseren. Dat functioneert nog niet volgens de lijnen die in 2001 werden uitgezet. Problemen ontstonden onder meer bij de verdeling van verantwoordelijkheden tussen provinciale overheden en districtsoverheden.
Maatschappelijke organisaties zien in de voorstellen echter een poging van de feodale, tribale en religieuze elite om de hervormingen terug te draaien. Door de verdeling van de macht op lokaal niveau neemt hun invloed af, zegt Ghulam Sarwar Bari van de ontwikkelingsorganisatie Pattan in Islamabad. Op provinciaal niveau is de macht nog steeds in handen van feodale landheren, stamhoofden en mullah’s die vanaf het begin tegen de decentralisatie zijn geweest.
Een paar honderd vrouwelijke raadsleden demonstreerden vorige week in de hoofdstad tegen de plannen. Het is beschamend dat de regering eerst internationaal goede sier wil maken met vrouwenrechten en zich vervolgens door provinciale bestuurders onder druk laat zetten die rechten terug te draaien, zegt een raadslid uit Lahore over de reden van haar komst.
Vanuit de regering klinken tegenstrijdige geluiden over de kwestie. Volgens Nilofer Bakhtiar, overheidsadviseur vrouwenzaken, blijft het percentage vrouwen gewoon 33 procent. Wat de regering ook besluit, het zal in het belang zijn van de vrouwen in dit land, aldus Bakhtiar. (JS/PD)