Rookvrije fornuizen maken opgang op Pakistaanse platteland
Zofeen Ebrahim
25 februari 2010
Sona Siddiqi, in de veertig en ongeletterd, had nooit kunnen vermoeden dat ze geld zou verdienen met het bouwen van aarden kookkachels voor dorpsbewoners. Maar het bleken al snel erg gegeerde producten.
In tegenstelling tot de doorsnee fornuizen beschikken de langwerpige kookkachels over twee cellen die hout helpen besparen in een regio die al veel van zijn bomen kwijt is. Ze zijn ook een zegen voor vrouwen zoals Rozan Nazar, die niet langer dagelijks vijf kilometer of meer hoeft te lopen om brandhout te verzamelen.
De 80-jarige Fatema Hasan herinnert zich dat er vroeger een jungle rondom het dorp was. “We hoefden toen niet ver te lopen voor hout. Maar de vrouwen van tegenwoordig moeten veel verder weg omdat er voor de omgehakte bomen geen nieuwe geplant zijn”, zegt ze.
Gemakkelijker
Gemiddeld is een vrouw vijftien uur per week bezig met hout sprokkelen. “Het kostte me dagelijks tussen twee en drie uur om hout voor een dag, of soms twee, te verzamelen”, zegt Nazar. “Dit is echt een hulp. Mijn leven is een stuk gemakkelijker geworden.”
Twee andere vrouwen knikken instemmend. Ze besteden hun extra tijd aan borduren en praten met elkaar. “Dat is geweldig! Daar hadden we vroeger nooit tijd voor”, roept Nazar uit.
Siddiqi geniet van alle aandacht die ze krijgt door haar fornuizen. “Ik wist niet dat ik ergens goed in was”, zegt ze. Ze leerde over de rookvrije kookkachels van een niet-gouvernementele organisatie, Indus Development Forum (IDF). Vertegenwoordigers van IDF kwamen naar haar dorp voor een demonstratie. “Ik bood me aan als vrijwilliger om een fornuis te maken, nadat ze hun voorbeeldkachel uit elkaar hadden gehaald”, vertelt ze.
Dat was negen maanden geleden. Tot nu toe maakte ze zestien kookkachels. Per exemplaar krijgt ze 50 roepies (43 eurocent) van het IDF. Het kost haar een halve dag om een fornuis te bouwen, inclusief het afgraven van de aarde, het mengen met andere materialen en het installeren.
Gratis
IDF begon in december 2008 met steun van de Global Environment Facility van de Verenigde Naties, een project om dorpsbewoners te voorzien van kookkachels. De bedoeling was om duizend fornuizen te installeren in vijftien dorpen in de regio Gharo. In eerste instantie was het de bedoeling 50 roepie te vragen voor de installatie van een fornuis, maar al snel bleek dat dorpsbewoners dat geld niet hadden. “Toen hebben we besloten de kookkachels gratis te verstrekken”, zegt Hameed Sabzoi, directeur van het IDF.
Noor Khatoon (40), moeder van vier kinderen, is blij met de nieuwe kookkachel. “Het kost nu veel minder tijd om het eten te koken dan met de oude kookkachel”, zegt ze. Het eten smaakte ook beter, constateerde ze, vooral de roti. “Dat komt omdat de warmte gelijk verdeeld wordt rondom de pan. Bij de oude kookkachel was dat niet zo.”
Sommige bewoners breidden hun kookkachel uit. Ze sloten een watervat aan op de verbrandingskamer, zodat ze het verwarmde water kunnen gebruiken om te baden, zegt Sabzoi.