Controverse over vrouwenrechten en racisme
Saoedi-Arabië arresteert rapster uit Mekka voor "beledigende clip"
Laura Lepla
26 februari 2020
Op sociale media in Saoedi-Arabië heerst commotie over een nieuwe videoclip van lokale rapster Asayel Slay. ‘Beledigend voor de gewoontes en tradities van mensen uit Mekka’, klinkt het. De rap leidde zelfs tot een arrestatiebevel tegen de jonge vrouw en de makers van de clip. Saoedi-Arabië werkt al enkele jaren aan een progressiever imago, maar is er duidelijk nog lang niet.
© Alfan production/Asayel Slay
Een jonge rapster uit Saoedi-Arabië, Asayel Slay, ligt onder vuur voor een videoclip die ze deze week op YouTube postte. In die clip rapt ze over Mekka, de stad waar ze woont, en over de vrouwen van Mekka — die ‘alle andere Saoedische vrouwen overtreffen’. Maar de rap leidde tot felle reacties op sociale media én een arrestatiebevel tegen de jonge vrouw. Volgens Amnesty International werd ze begin deze week effectief gearresteerd, en een dag later vrijgelaten.
Asayel Slay is een rapster van Eritrese afkomst, die in Saoedi-Arabië woont. Het meisje heeft een donkere huidskleur en verschijnt in haar videoclip met een hidjab, de meest voorkomende hoofddoek. In het nieuwe rapnummer ‘Bint Maccah’ (‘Meisje uit Mekka’) verheerlijkt Asayel vrouwen uit Mekka en beweert ze dat die alles zijn wat een man nodig heeft. Ze heeft het over haar trots op de stad, haar vrouwelijkheid en haar huidskleur.
Op Twitter ontstond commotie onder de hashtag ‘#You_Are_Not_Mecca_Girls’ (of in het Arabisch #لستن_بنات_مكهَ ), verwijzend naar de zwarte huidskleur en Afrikaanse roots van Asayel. Een populaire tweet uit de kritiek dat Asayel daarom niet mag spreken in naam van alle Saoedische vrouwen en meisjes uit Mekka. De hashtag werpt een licht op het anti-zwarte racisme in Saoedi-Arabië. Maar er komen ook reacties op sociale media van mensen die de rapster steunen en racisme veroordelen.
De videoclip was oorspronkelijk op YouTube te vinden, maar werd intussen verwijderd. De Saoedische prins Khalid bin Faisal, huidig gouverneur van de provincie Mekka, liet een mededeling verspreiden dat de mensen achter de videoclip gearresteerd moesten worden. Het rapnummer zou volgens die mededeling ‘de gewoonten en tradities van de mensen uit Mekka beledigen en in strijd stellen met de identiteit en tradities van haar nobele bevolking’, schrijft The New Arab.
Progressiever imago
Saoedi-Arabië is al langer berucht voor de onderdrukking en schending van mensenrechten. Het land probeert zich al enkele jaren een progressiever imago en beleid aan te meten. Sinds juni 2018 mogen vrouwen bijvoorbeeld zelf met de auto rijden, wat voordien verboden was.
Desondanks ervaren de Saoedische autoriteiten de videoclip van Asayel nog als “grensoverschrijdend gedrag”. Een vrouw die een lied rapt in een café, in de heilige stad Mekka (naast het bedevaartsoord), dat blijkt niet aanvaardbaar. Asayel is momenteel nog niet gearresteerd, maar zou volgens onbevestigde geruchten op Twitter een gevangenisstraf van vijf jaar riskeren.
Amnesty International betuigt op Twitter haar steun aan Asayel. De mensenrechtenorganisatie vindt dat het arrestatiebevel voor Asayel Slay haaks staat op de Saoedische pogingen om het imago op te poetsen, en dat de Saoedische overheid zich schuldig maakt aan hypocrisie.
Die nodigt wel internationale artiesten zoals Nicki Minaj uit, een Caribisch-Amerikaanse rapster die bekendstaat voor haar weinig verhullende kleding en expliciete teksten. Maar tegelijkertijd wil Saoedi-Arabië eigen inwoners arresteren die minder expliciete of uitdagende muziek maken. Minaj annuleerde haar geplande concert overigens, om openlijk haar steun te betuigen aan vrouwenrechten en aan de LGBTI-gemeenschap.
Volgens Amnesty International gingen de hervormingen van de laatste jaren in realiteit gepaard met een hardere onderdrukking van inwoners en vooral van critici. De rap van Asayel vormt hier nog maar eens een voorbeeld van.
De organisatie vindt bijval op sociale media. ‘Dit is een typische actie van de Saoedische overheid’, tweet Amani Al-Ahmadi, een Saoedische activiste in de Verenigde Staten. ‘Men brengt westerse influencers naar het regime om het heersende beleid te artwashen, maar echte Saoedische vrouwen die op een artistieke manier hun culturele identiteit uitdrukken, worden vervolgd.’