Spaanse rechter buigt zich over Chinese misdaden in Tibet
Sonny Inbaraj
14 juli 2005
Misschien mengt het Spaanse gerecht zich in de Chinese bezetting van Tibet. Het Spaanse hooggerechtshof buigt zich over een klacht van een Tibetaanse mensenrechtengroepering tegen de voormalige Chinese president Jiang Zemin en zes andere Chinese topfunctionarissen. Ze zouden verantwoordelijk zijn voor genocide en misdaden tegen de menselijkheid.
Of de zaak tegen de Chinese regeringsfunctionarissen ontvankelijk wordt verklaard, is nog niet duidelijk. De Spaanse rechters moeten daarvoor eerst tot de conclusie komen dat het Chinese rechtssysteem de beschuldigingen niet erkent en dat een eerlijk proces in China onmogelijk is.
Het Spaanse hof nam in 1998 het principe van universele rechtspraak aan en speelt nu een leidende rol in het vervolgen van daders van schendingen van de mensenrechten wereldwijd. In april veroordeelde het Spaanse hof een oud-marineofficier uit Argentinië tot 640 jaar gevangenisstraf voor misdaden tijdens de militaire dictatuur (1976 - 1983) in Argentinië.
Volgens de Tibetaanse klagers zijn sinds de Chinese invasie in 1949 in Tibet, meer dan 1,2 miljoen Tibetanen gedood. Zesduizend kloosters werden vernietigd.
Als we enkele verantwoordelijken voor de wandaden in Tibet kunnen berechten, zou het lijden van het Tibetaanse volk voor het eerst gerechtelijk erkend worden, zei de advocaat van de Tibetanen, Jose Elias Esteve, in een recent interview met de Tibet Review, een blad dat wordt uitgegeven in New Delhi.
De International Campaign for Tibet, een organisatie in Washington, zegt dat China nog steeds op grote schaal Tibetanen gevangen neemt en martelt. De mensenrechtencommissie van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde onlangs in een rapport dat de Chinese autoriteiten zich schuldig maken aan ernstige schendingen van de mensenrechten, inclusief standrechtelijke executies, marteling, detentie zonder openbaar proces en het langdurig vasthouden van Tibetanen die op vreedzame wijze hun politieke of religieuze overtuiging kenbaar maken.
De onderdrukking tast de fundamentele vrijheden van het Tibetaanse volk aan ondermijnt de unieke culturele en religieuze erfenis van Tibet, zegt het ministerie in het rapport. Het boeddhisme, dat in de zevende eeuw werd in Tibet werd geïntroduceerd door koning Songsten Gampo, is nog steeds de religie van de Tibetanen. De Tibetaanse spirituele leider, de Dalai Lama, leeft al tientallen jaren in Dharamsala in India, waar de Tibetaanse regering in ballingschap zetelt.
Het is triest om als vluchteling te moeten leven, maar ik ben blij dat ik hier openlijk kan spreken, zegt vluchteling Adhe Tapontsang. Ook zij woont in Dharamsala, waar ze bekend staat als Moeder Adhe. Ze zat 27 jaar in een Chinese gevangenis voor deelname aan het Tibetaanse verzet. Ik heb geluk dat ik nog leef. Er zaten 300 vrouwelijke gevangenen in de Gothang Gyalgo-gevangenis en slechts vier van hen hebben het overleefd. Veel gevangenen aten delen van hun leren schoenen op om de honger te stillen. Tapontsang werd in 1985 vrijgelaten en twee jaar later vluchtte ze naar India. Haar familie liet ze achter in Tibet.
Volgens Ngawang Sangdrol, een jonge Tibetaanse non die langer dan tien jaar gevangen zat, past China sinds kort een nieuwe strategie toe in Tibet. China pompt miljarden in Tibet, maar die investeringen zijn volgens haar vooral in het voordeel van China. De mensenrechtensituatie is nog steeds slecht.
Sangdrol werd gearresteerd omdat ze op haar dertiende tijdens een demonstratie Onafhankelijkheid voor Tibet en Lang leve de Dalai Lama riep. Ze werd veroordeeld tot 23 jaar gevangenisstraf. Drie jaar geleden kwam ze onverwacht vrij, kort voor een bezoek van toenmalig president Jiang Zemin aan de Amerikaanse president George W. Bush.
De oud-president hoort tot de zeven aangeklaagden voor het Spaanse Hooggerechtshof. Naast Jiang Zemin werden zeven anderen aangeklaagd, waaronder oud-premier Li Peng. (JS/PD)