Strijd tegen honger vraagt ook betere gezondheidszorg
Gustavo Capdevila
07 augustus 2002
De bedenkelijke gezondheidstoestand van de
bevolking in Zuidelijk Afrika en de gaten in het plaatselijke net van
gezondheidsvoorzieningen kunnen ertoe leiden dat de hongersnood die in de
regio dreigt, een nog veel grotere tol zal eisen. Volgens de directeur van
de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), Gro Harlem Brundtland, hebben de zes
getroffen landen niet alleen voedselhulp maar ook dringend medische
bijstand nodig.
Volgens de WHO kunnen in Lesotho, Malawi, Mozambique, Swaziland, Zambia en
Zimbabwe 12 tot 14 miljoen mensen de komende tijd met voedseltekorten af te
rekenen krijgen. Als de hulp uitblijft, zouden de komende zes maanden voor
300.000 inwoners van die landen fataal kunnen worden.
Verzwakt door ondervoeding zullen veel mensen ten prooi vallen aan ziekten,
voorspelt Brundtland. Volgens de meest recente gegevens waarover de WHO
beschikt, slaan ziekten als tuberculose, longontsteking en malaria nu al
zwaarder toe in Zuidelijk Afrika. De kraambedsterfte lijkt zelfs op weg te
verdubbelen. Het verzwarende effect van de ondervoeding blijkt uit een
recent onderzoek in Malawi. In april telde de WHO 22.023 gevallen van
cholera in dat land, waarvan er 609 fataal afliepen. Dat komt overeen met
een mortaliteit van 2,8 procent, terwijl dat aandeel normaal niet boven één
procent uitkomt. Het ziet er niet goed uit voor Malawi, want in amper drie
maanden tijd is het aandeel ondervoede kinderen er gestegen van zes naar 19
procent.
Maar aids vormt verreweg het grootste gezondheidsprobleem. In de zes landen
waar grote voedseltekorten voorspeld worden, is gemiddeld een kwart van de
bevolking seropositief Zimbabwe scoort het hoogst met 33,7 procent. De
dragers van het virus worden na verloop van tijd een makkelijke prooi voor
een hele reeks andere ziekten. HIV en aids maaien overal landbouwers en
kostwinners weg, waardoor de effecten in de hele gemeenschap voelbaar
worden. Gezinnen gaan zwaar gebukt onder de verzorgingskosten van
aids-patiënten, en worden uiteindelijk door de ziekte uiteengereten.
Volgens de WHO hebben in Malawi al 470.00 kinderen één of beide ouders
verloren aan aids.
De VN schat dat er 500 miljoen euro nodig is om de bevolking van de zes
bedreigde landen de komende maanden van honger te vrijwaren. Om adequaat te
kunnen reageren op de ziekten die een gevolg zijn van ondervoeding, zou 40
miljoen euro moeten worden geïnvesteerd in de verbetering van de
gezondheidsvoorzieningen in de regio en het toegankelijk maken ervan voor
de allerarmsten.