Thailand splitst in rood en geel

De hevige protestacties in de Thaise hoofdstad Bangkok zijn reeds twee maanden aan de gang en het einde van de spiraal van protest en geweld lijkt voorlopig nog niet in zicht. Samak Sundaravej, van de People’s Power Party (PPP) droeg eind september onder onophoudelijke druk van de People’s Alliance for Democratie (PAD) het premierschap over aan Somchai Wongsawat (PPP), schoonbroer van die andere omstreden ex-premier Thaksin Shinawatra (PPP).
De politieke impasse bereikte op 7 oktober een nieuw dieptepunt met het oplaaiende geweld in Bangkok tussen de politie en militanten van de PAD. Deze laatsten bezetten sinds 26 augustus het Government House, de zetel van de premier. Bij hardhandige pogingen om het gebouw te ontzetten vielen twee doden en vierhonderd gewonden. Dit leverde Wongsawat de verwijten op van onbekwaamheid en overdreven machtsvertoon. Een ander teken aan de wand is de onbeholpenheid waarmee Wongsawat zich voorbereidt op het Thaise voorzitterschap van de top van de Association of Southeast Asian Nations (ASEAN), gepland voor 15-18 december 2008. De Thaise premier legde tot nog toe weinig leiderschap aan de dag en mist een duidelijke politieke visie.
Politiek stabiel kan Thailand al lang niet meer genoemd worden. Het regime van voormalig premier Thaksin Shinawatra werd in 2006 omvergeworpen. Nadat hij bovendien werd beschuldigd van onder meer belangenconflicten, vluchtte hij datzelfde jaar nog naar Londen. Op die manier wou hij zijn straf ontlopen die het, naar eigen zeggen, falende Thaise rechtssysteem hem ongetwijfeld zou opleggen. Dat de zakenman-politicus ondanks alles vandaag nog een flinke vinger in de Thaise politiek heeft, blijkt uit het opmerkelijke televisieoptreden op het Thaise televisiekanaal NBT Channel, waarin hij vorige zaterdag zijn talrijke aanhangers toesprak. Deze langverwachte videoboodschap werd gelijklopend publiekelijk vertoond in het Rajamangalastadion in Bangkok. Duizenden aanhangers -in rode t-shirts- vanuit het ganse land waren er toegestroomd. Ook zijn tegenstanders -in gele t-shirts- waren in grote getale in de stad aanwezig. De politieke polarisatie waarin het land zich bevindt, kon moeilijk explicieter benadrukt worden.
De verdreven ex-premier is nog altijd een belangrijk mikpunt in de anti-regeringbeweging. Met het recente geweld nog vers in het geheugen, was Shinawatra’s speech dus niet zonder risico’s. Elke provocerende uitspraak zou de politieke tweedracht in en buiten het stadion hebben kunnen verscherpen, wat hij wist te vermijden. Dit versterkt het vermoeden dat Shinawatra tezelfdertijd de enige persoon is die in staat zou zijn de patstelling te breken tussen de regering en de oppositie. De ex-premier sprak verzoenende taal en smeekte om het mededogen van de koning.