Thaksin afgetreden maar niet uitgerangeerd
Marwaan Macan-Markar
06 april 2006
De Thaise premier Thaksin Shinawatra heeft woensdag zijn taken overgedragen aan de vice-premier. Maar hij heeft het podium nog niet verlaten.
Het was een bewogen week in Thailand. Dinsdagavond kondigde een zichtbaar aangeslagen Thaksin tijdens een speech voor de nationale televisie aan dat hij de positie van premier voor een derde termijn niet zal aanvaarden. Woensdagnamiddag liet hij het Thaise publiek weten dat hij de macht overdraagt aan vice-premier Chidchai Vanasathidya.
Die mededelingen stonden in schril contrast met Thaksins strijdlustige toon tijdens een televisie-interview maandagavond. Hij eiste toen de overwinning op van zijn partij de TRT (Thai houden van Thai) in de parlementsverkiezingen van 2 april.
Win-winsituatie
Maar met zijn aftreden is Thaksins rol echter niet uitgespeeld, zeggen waarnemers. Het lijkt een winwinsituatie voor Thaksin, zegt Sunai Phasuk, een Thaise stafmedewerker van de internationale mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. “Zijn aftreden verandert niets aan de machtspositie die zijn partij na de verkiezingen heeft. Hij slaagt erin de critici af te wimpelen door een teken van compromis te geven. En tegelijk blijft hij parlementslid en behoudt hij de controle over de partij zoals altijd.
Hij heeft het podium niet verlaten; het is zelfs niet zo dat hij in de coulissen afwacht. Hij is alleen opzij gaan staan en dat belet hem niet terug te keren, zegt David Streckfuss, een academicus uit de Verenigde Staten die zich heeft gespecialiseerd in Thaise politieke cultuur.
Antistem
De vervroegde verkiezingen volgden op massale straatprotesten die twee maanden geleden begonnen. Sommige van de wekelijkse demonstraties brachten meer dan 100.000 mensen op de been, vooral uit de middenklasse. Katalysator was de belastingvrije verkoop van Shin Corp, het telecombedrijf van de familie Shinawatra, aan een investeringsarm van de Singaporese overheid. Maar de TRT-regering, wiens succes steunde op een grote aanhang op het platteland, werd ook beschuldigd van nepotisme, corruptie en de onderdrukking van het debat en controle op haar beleid.
De belangrijkste oppositiepartijen boycotten de verkiezingen en riepen kiezers op een nee-stem uit te brengen. De TRT haalde 16 miljoen stemmen of bijna 60 procent, tegenover de 19 miljoen bij de vorige verkiezingen in februari 2005. De antistem van de oppositie kreeg bijna 10 miljoen stemmers.
Volgens de Thaise kranten doet de nieuwe verkiezingsoverwinning van de TRT er niet toe. De overdaad aan antistemmen van democratiegezinde Thai was een luid klinkende afwijzing van Thaksin, zijn TRT en de cultuur en bedrog waar ze voor staan, schreef ‘The Nation’, een Engelstalige krant. (ADR/MM)