Topwetenschappers pleiten voor jaarlijks VN-klimaatrapport om politiek bij de zaak te houden

De wetenschappelijke studies over de klimaatverandering volgen elkaar nu in razend tempo op. Volgens verschillende wetenschappers zou het VN-klimaatpanel daar meer rekening mee moeten houden.

PIRO4D / Pixabay

Een groep vooraanstaande klimaatwetenschappers roept het VN-klimaatpanel op om jaarlijkse updates te geven over de klimaatverandering en klimaatactie. Dat zou volgens hen doeltreffender zijn om de kwestie bovenaan de politieke agenda te houden. Nu is er slechts om de 6 à 7 jaar een nieuw VN-klimaatrapport.

Het VN-Klimaatpanel (IPCC) heeft vorige week het derde deel gepubliceerd van zijn zesde rapport over de oorzaken, gevolgen en oplossingen voor de klimaatcrisis.

De driedelige analyse schetst een grimmig beeld van de ‘ondubbelzinnige’ rol van de menselijke samenleving bij het veroorzaken van de klimaatverandering en bij de ‘steeds meer onomkeerbare verliezen’. Het beschrijft ook hoe regeringen met het juiste beleid de uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk kunnen verminderen en de wereldwijde klimaatdoelstellingen kunnen halen.

‘Ik suggereer niet dat er elk jaar een volledig rapport moet zijn, maar het IPCC zou elk jaar naar buiten kunnen komen om te zeggen waar we staan.’

De wetenschap speelt een cruciale rol om ‘evidence-based advies’ te geven en besluitvormers te informeren. Dat vertelde Corinne Le Quéré, klimaatwetenschapster aan de Universiteit van East Anglia en voormalig IPCC-auteur, afgelopen maandag op een klimaatconferentie in de Royal Society in Londen.

Maar deze lijvige rapporten worden slechs om de zes à zeven jaar gepubliceerd, vanwege de tijd die nodig is om de wetenschappelijke literatuur te bestuderen, te beoordelen en samen te stellen. Het volgende is pas in 2028 gepland. Dat zou dus te laat zijn om een koerscorrectie op te baseren, wat mogelijk nodig is om de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs te halen voor dit kritieke decennium.

Explosie van wetenschappelijke literatuur

‘Het IPCC komt en gaat zes, zeven jaar weg en komt dan terug… dat is niet nuttig’, zei Le Quéré. Nu de wetenschappelijke literatuur ‘explodeert’ heeft het IPCC een rol te spelen om ‘die kennislacune tot 2028 te vullen’, vindt ze.

Gemiddeld worden er elke dag tien wetenschappelijke papers gepubliceerd over de interactie tussen klimaatverandering en regenval. Dagelijks verschijnen er twee als het gaat over de gevolgen voor natuurbranden. ‘En dat is inclusief weekends en feestdagen’, vertelde Quéré op de bijeenkomst. Dat suggereert volgens haar dat technologieën zoals machine learning nodig zullen zijn om de literatuur voor de volgende IPCC-ronde te beoordelen.

Vastgestelde indicatoren zoals het koolstofbudget, wereldgemiddelde temperaturen, kosten van oplossingen zoals hernieuwbare technologieën en batterijen, en beoordelingen van klimaateffecten, zouden kunnen worden gepubliceerd zonder de noodzaak van een uitgebreid literatuuronderzoek.

‘Ik suggereer niet dat er elk jaar een volledig rapport moet zijn, maar het IPCC zou elk jaar naar buiten kunnen komen om te zeggen waar we staan’, legde ze uit.

Koolstofbudget

Het onderzoek van Le Quéré richt zich op de interactie van klimaatverandering en de koolstofcyclus, met name in de oceanen. Ze schreef mee aan zowel het derde, vierde en vijfde IPCC-rapport. Ze was ook de drijvende kracht achter de jaarlijkse publicatie van het Global Carbon Budget, dat elk jaar de emissies beoordeelt en in de gaten houdt wat er over is van het wereldwijde koolstofbudget.

Als intergouvernementeel orgaan zou het IPCC een mandaat van de lidstaten nodig hebben om jaarverslagen op te stellen.

Hoewel sommige gevestigde klimaatindicatoren, zoals het koolstofbudget, al jaarlijks door wetenschappers worden bijgewerkt, is het proces om dit te doen ‘chaotisch’ en krijgt het minder media-aandacht dan het IPCC, vertelt ze.

Le Quéré hoopt dat jaarlijkse updates van enkele van de belangrijkste klimaatindicatoren en de reactie van de samenleving daarop, beleidsmakers beter zullen informeren over het traject dat de planeet aflegt. Als klimaatadviseur van de Franse en Britse overheid weet ze wat beleidsmakers kan enthousiasmeren.

Nieuwe technologieën en digitale platformen kunnen ook worden gebruikt om kennis te delen en de nieuwste wetenschap gemakkelijker toegankelijk te maken. ‘Ik zou graag zien dat het IPCC die richting uitgaat’, zegt ze.

Als intergouvernementeel orgaan zou het IPCC een mandaat van de lidstaten nodig hebben om jaarverslagen op te stellen. Le Quéré en gelijkgestemde wetenschappers onderzoeken of een land het voorstel zou kunnen sponsoren tijdens de COP27-klimaatbesprekingen in november in Sharm el-Sheikh, Egypte, of op de Algemene Vergadering van de VN. ‘Het initiatief zit nog in de beginfase’, legt ze uit.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij IPS-partner Climate Home News