Gletsjers in tropische bergketens verdwijnen even snel als de poolkappen

Het Andesgebergte in Peru is een tropische bergketen. Ook hier smelten de gletsjers als gevolg van de klimaatverandering.

Het ijs van gletsjers op hoge bergen bevat een schat aan informatie over het klimaat en het milieu. De meeste wetenschappelijke kennis over veranderingen in grote ijsmassa’s zijn traditioneel echter afkomstig van gegevens over ijsgroei- en verval op het noordelijk halfrond, zoals het noordpoolgebied en gletsjers in de Alpen.

Tijdlijn

‘Als we proberen te begrijpen hoe het klimaat over de hele wereld werkt, hebben we meer nodig dan alleen data die bevooroordeeld zijn in de richting van het noordelijk halfrond’, zegt geoloog Robert Hatfield, die het onderzoek leidde.

Tropische gletsjers zijn ijsvelden in het hooggebergte die te vinden zijn in het gebied rondom de evenaar.

Daarom ging zijn team boringen doen naar sedimentaire afzettingen van het Junínmeer, het op een na grootste meer van Peru dat zich hoog in het Andesgebergte bevindt. De sedimenten in het meer bevatten een hoop informatie over de gletsjers in de omringende Andes. Zo konden ze een tijdlijn opstellen van glaciale veranderingen die 700.000 jaar teruggaan. Gegevens van ijskernonderzoek op Antarctica beslaan ongeveer dezelfde periode. Volgens Hatfield is het de eerste keer dat er gegevens over “tropische gletsjers” werden verzameld die zo’n lang tijdsbestek beslaan.

Tropische gletsjers zijn ijsvelden in het hooggebergte die te vinden zijn in het gebied rondom de evenaar. Omdat de temperaturen in die gebieden vrij hoog liggen, bevinden tropische gletsjers zich doorgaans op meer dan 4000 meter hoogte.

Alles is verbonden

‘De belangrijkste conclusie was dat de tropen hetzelfde ritme volgen als wat er op het noordelijk halfrond gebeurt’, aldus Hatfield. Dit ondanks de grote verschillen in zonnestraling tussen de twee hemisferen. Volgens de onderzoekers wijst dat erop dat de stijging van de concentraties broeikasgassen in de atmosfeer, die gelinkt wordt aan de smeltende ijskappen in het noorden, ijsmassa’s over de hele planeet tegelijkertijd beïnvloedt.

‘Wetenschappers weten al bijna een eeuw dat de uitstoot van broeikasgassen het klimaat in alle uithoeken van de wereld zal beïnvloeden. Maar we waren minder zeker over hoe snel veranderingen in het ijsvolume aan de polen zich naar de rest van de wereld zullen verspreiden’, zegt geochemicus en co-auteur Christine Chen.

‘De hooggelegen bergen in de tropen zijn zo ver als mogelijk van de polen verwijderd. Onze bevindingen benadrukken nog maar eens de onderlinge verbondenheid van onze planeet.’