Unctad bekritiseert ontwikkelingsmodel IMF en Wereldbank
Gustavo Capdevila
26 september 2002
Het Internationaal Muntfonds(IMF) en de
Wereldbank pakken de strijd tegen de armoede in Afrika verkeerd aan en ze
trekken geen lering uit hun fouten. Dat zegt Unctad, de VN-conferentie over
Handel en Ontwikkeling, in een rapport dat vandaag (donderdag) gepubliceerd
wordt in Genève. Het rapport 'Economic Development in Africa 2002' maakt de
VN-organisatie een evaluatie van het armoedebeleid van de voorbije twintig
jaar. De Bretton Woods instellingen erkennen dat er bepaalde tekortkomingen
zijn, maar er verandert niets substantieels aan hun beleid.
Het IMF en de Wereldbank proberen nu al twintig jaar de economische
ontwikkeling in de arme landen op gang te krijgen met hetzelfde recept van
stabilisering en structurele hervormingen. De inspanningen zijn weinig
succesvol geweest: het aantal Afrikanen dat in absolute armoede leeft
(minder dan 1 dollar per dag) groeide van 55,8 procent in de periode
1965-1969 naar 64,9 procent in de periode 1995-1999. De buitenlandse
investeringen (handel, hulp en schuldvermindering) - één van de vereisten
voor economische ontwikkeling - stegen niet.
De laatste tijd tonen de grote geldschieters dat ze de armoedebestrijding
anders willen aanpakken, zegt Yilmaz Akyuz, directeur van de afdeling
globalisering en ontwikkeling van Unctad. De instellingen willen een
antwoord bieden op de alom tegenwoordige ontevredenheid over het
uitblijvende succes. In het discours van het IMF en de Wereldbank zijn
enkele nieuwe geluiden te horen. Zo erkennen ze in recente beleidsdocumenten
dat structurele aanpassingsprogramma’s op korte termijn een averechts effect
kunnen hebben op het armste deel van de bevolking. Dat is nog nooit gehoord
voor zover ik weet, zegt Akyuz.
Toch corrigeren de Wereldbank en het IMF hun fouten niet: de nieuwe aanpak
voegt enkel een paar nieuwe elementen toe aan hetzelfde beleid. Er is geen
sprake van hervormingen of een herziening van de strategie, zegt Akyuz. De
Unctad-directeur is blij dat de instellingen eindelijk erkennen dat
economische groei niet automatisch leidt tot een reductie van de armoede.
Maar dat besef wordt niet omgezet in de investeringspolitiek van de
instellingen. Akyuz vindt het onbegrijpelijk dat het IMF en de Wereldbank
nog steeds geen analyse maken van de sociale impact van hun investeringen in
Afrika. Het rapport besluit met klare taal: sinds de jaren tachtig is er
weinig substantieels veranderd in het beleid van het IMF en de Wereldbank.