Meststoffen op basis van menselijk afval hebben enorme mogelijkheden in de landbouw
Uw toiletbezoek kan bijdragen aan duurzame landbouw
IPS
18 januari 2023
Meststoffen op basis van menselijke uitwerpselen en urine zijn veilig voor gebruik in de voedselketen, blijkt uit nieuw onderzoek. En dat is goed nieuws voor het milieu en het klimaat.
Producten op basis van menselijke ontlasting blijken uitermate geschikt voor gebruik in de landbouw. Ze bevatten namelijk belangrijke voedingsstoffen waaronder stikstof, kalium, boor, zink, ijzer, calcium en magnesium. En uit internationaal onderzoek blijkt nu dat slechts uiterst kleine hoeveelheden chemicaliën van bijvoorbeeld medicijnen of drugs in het voedsel terechtkomen.
Volgens de onderzoekers kunnen meststoffen op basis van menselijk afval dus een rol spelen in een circulair economisch systeem dat de bodemvruchtbaarheid en voedselproductie stimuleert.
Alternatief voor kunstmest
‘Meststoffen uit menselijke urine na nitrificatie gaven vergelijkbare opbrengsten als een conventioneel mestproduct, en vertoonden geen risico met betrekking tot de overdracht van ziekteverwekkers of geneesmiddelen’, zegt Franziska Häfner, doctoraatsstudent aan de Universiteit van Hohenheim in Duitsland.
‘Meststoffen uit menselijke urine gaven vergelijkbare opbrengsten als een conventioneel mestproduct.’
‘De gecombineerde toepassing van die urinemeststoffen en fecale compost leidde tot iets lagere gewasopbrengsten, maar kan op lange termijn het koolstofgehalte van de bodem verhogen, wat de klimaatbestendige voedselproductie bevordert.’
De productie van traditionele (synthetische) meststoffen is immers een zeer energie-intensief proces, met een aanzienlijke CO2-uitstoot. Bovendien kunnen die chemicaliën in kunstmest de bodem vervuilen en wordt er vaak mee overbemest. Dat is slecht voor het bodemleven en het milieu. Kunstmest kan bovendien ook leiden tot verzuring van de grond.
Voldoende opbrengst
Voor het onderzoek in Environmental Frontiers teelden Häfner en haar team tussen juni en oktober 2019 witte kool op percelen met zand-, leem- of slibgrond die verrijkt werd met vier gerecycleerde meststoffen.
Die werden geleidelijk gedurende het groeiseizoen toegediend. Als referentiemeststof gebruikten de onderzoekers in de handel verkrijgbaar organisch vinasse, geproduceerd door vergisting van biomassaresidu’s uit de bio-ethanolproductie.
De verkoopbare opbrengst daarvan werd vergeleken met de opbrengst uit grond verrijkt met producten op basis van fecale compost, op basis van enkel urinemeststoffen en ook een combinatie van beide. De resultaten waren het beste met producten op basis van enkel urine, die bleken even productief als de meeste kunstmest die op de markt verkrijgbaar is. Ook gecombineerde producten leverden een goede oogst op.
Gevaarlijke stoffen
Bij onderzoek naar de aanwezigheid van 310 chemische stoffen in de fecale compost bleek slechts 6,5 procent ervan boven de detectiegrens aanwezig te zijn. In de kolen zelf bleken enkel de pijnstiller ibuprofen en het anti-epilepticum carbamazepine detecteerbaar, in duidelijk lage concentraties. Er zouden meer dan een half miljoen kolen moeten worden gegeten om een dosis op te bouwen die overeenkomt met één carbamazepine-pil.
Volgens hoofdauteur Ariane Krause hebben meststoffen op basis van menselijk afval enorme mogelijkheden in de landbouw. Ze pleit dan ook voor een brede toepassing.
‘Indien correct geproduceerd en op kwaliteit gecontroleerd, zou tot 25 procent van de conventionele synthetische minerale meststoffen in Duitsland kunnen worden vervangen door gerecycleerde meststoffen uit menselijke urine en uitwerpselen’, zegt de specialiste in duurzame land- en tuinbouw. In combinatie met een transitie in de landbouw, waarbij de veeteelt en de plantenteelt voor veevoer worden afgebouwd, kan de vraag naar synthetische meststoffen sterk krimpen, zegt ze. ‘Dat zou dan weer leiden tot een lager verbruik van fossiel aardgas.’