Vaccinaties wereldwijd in het slop

‘De nieuwste trends tonen aan dat veel landen nog steeds veel te veel kinderen missen’, zegt Unicef-directeur Catherine Russell. ‘De immunisatiekloof dichten vereist een wereldwijde inspanning, waarbij overheden, partners en lokale leiders investeren in de eerstelijnsgezondheidszorg en gemeenschapswerkers om ervoor te zorgen dat elk kind wordt gevaccineerd, en dat de algehele gezondheidszorg wordt versterkt.’

Volgens de cijfers bleef het aantal kinderen dat alle drie de doses van het vaccin tegen difterie, tetanus en kinkhoest (DTP) kreeg in 2023 – een belangrijke graadmeter voor de wereldwijde immunisatiedekking – hangen op 84 procent (108 miljoen). Maar het aantal kinderen dat geen enkele dosis kreeg, is gestegen van 13,9 miljoen in 2022 naar 14,5 miljoen een jaar later.

Meer dan de helft van de niet-gevaccineerde kinderen woont in 31 conflictlanden, waar ze bijzonder kwetsbaar zijn voor vermijdbare ziekten door gebrekkige gezondheidszorg, onveiligheid en honger.

‘Uitbraken van mazelen zijn de kanarie in de kolenmijn, die gaten in de immunisatie blootlegt en exploiteert en de meest kwetsbaren het eerst treft.’

De trends tonen aan dat de mondiale vaccinatiedekking sinds 2022 grotendeels onveranderd is en dus nog steeds niet is teruggekeerd naar het niveau van 2019.

Mazelen

De lage vaccinatiegraad leidt nu al tot uitbraken van mazelen in ruim honderd landen, waarschuwt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

In 2023 ontving maar 83 procent van de kinderen wereldwijd hun eerste dosis van het mazelenvaccin. Het aantal kinderen dat ook een tweede dosis kreeg, steeg wel licht ten opzichte van 2022, tot 74 procent. Maar de cijfers blijven ver achter op de benodigde dekking van 95 procent om uitbraken te voorkomen.

‘Uitbraken van mazelen zijn de kanarie in de kolenmijn, die gaten in de immunisatie blootlegt en exploiteert en de meest kwetsbaren het eerst treft’, zegt Tedros Adhanom Ghebreyesus, directeur-generaal van de WHO. ‘Maar dit is een oplosbaar probleem. Het mazelenvaccin is goedkoop en kan zelfs op de moeilijkste plaatsen worden toegediend. De WHO is vastbesloten om met al onze partners samen te werken om landen te ondersteunen om deze gaten te dichten en de meest risicovolle kinderen zo snel mogelijk te beschermen.’

HPV

De vaccinatie tegen het humaan papillomavirus is wel een succesverhaal: de mondiale dekking is aanzienlijk toegenomen van 20 naar 27 procent. Dat is grotendeels te danken aan sterke campagnes in landen als Bangladesh, Indonesië en Nigeria.

Maar de dekking ligt nog altijd ruim onder de norm van 90 procent om baarmoederhalskanker als probleem voor de volksgezondheid uit te bannen. Het vaccin bereikt maar 56 procent van de adolescente meisjes in de hoge-inkomenslanden en 23 procent in de lage- en middeninkomenslanden.