Robin Food: van groenteoverschot naar gezonde en betaalbare voeding

De verse soep van Robin Food wordt zero waste verspreid bij verschillende sociale kruideniers en voedselbanken.

© Hanne De Vleeschouwer

Rikolto en Samenlevingsopbouw strijden sinds april met drie partners tegen voedselverspilling. Met het project Robin Food verzamelden ze voedseloverschotten bij horecazaken die door de lockdown moesten sluiten. Maar zelfs nu horecazaken terug open zijn, gaan ze verder en wordt het project zelfs internationaal uitgebreid.

‘Voedseloverschotten zijn een structureel probleem’, zegt Gert Engelen, programmacoördinator bij de ngo Rikolto (het vroegere Vredeseilanden). Tijdens de lockdown verzamelde de ngo voedseloverschotten bij horecazaken die moesten sluiten. Van de overschotten werd soep gemaakt, die werd verdeeld aan mensen in armoede.

‘Ondertussen zijn de horecazaken terug open, maar de problematiek van voedseloverschotten blijft. Ook de problemen voor maatschappelijk kwetsbare groepen werden versterkt door corona. Door de economische situatie die ons nog te wachten staat, zal de groep maatschappelijk kwetsbaren waarschijnlijk alleen maar groter worden.’

Met het Robin Food-project tracht Rikolto voedseloverschotten tot bij kwetsbare groepen te brengen. Tegelijk wil het project ook meer mensen uit kwetsbare groepen aan het werk zetten. De groenteoverschotten worden tot soep verwerkt door sociale ondernemingen zoals Envie in Anderlecht. Daar wordt de soep gemaakt door mensen die langdurig werkloos waren. Die producten krijgen het Robin Food-label, in de markt gezet door Samenlevingsopbouw in Vlaams-Brabant.

Robin Good en Robin Food

Ook na de coronacrisis zet Rikolto het Robin Food-project verder. Zelfs over onze landsgrenzen heen, want het gaat een samenwerking aan met organisaties in Nederland en Spanje. Twee maatschappelijke problemen worden zo aangepakt: heel wat mensen krijgen nu een betere toegang tot gezonde en betaalbare voeding en de tonnen voedseloverschotten krijgen een nieuwe bestemming.

‘We kunnen nu samenwerken met Nederlandse en Spaanse partners en onze projecten opschalen.’

‘Onze Europese subsidieaanvraag is enkele dagen geleden goedgekeurd’, vertelt Engelen. ‘Dat wil zeggen dat we kunnen samenwerken met Nederlandse en Spaanse partners en onze projecten kunnen opschalen. Ook Colruyt werkt vanaf nu met ons samen als retailer.’

De Spaanse partner heet geheel toevallig Robin Good. Deze sociale onderneming werkt samen met 14 lokale coöperatieven die vooral uit boeren bestaan die hun eigen producten verwerken. Onder begeleiding van Robin Good worden de boeren geholpen met de distributie en voorstelling van die producten op de markt.

De coronacrisis had ook op die Spaanse landbouwsector een grote impact. Robin Good moest daarom ook nieuwe initiatieven bedenken. ‘Bij hen lag nu de focus op overschotten van tomaten en ze werken nu ook samen met melkboeren’, legt Engelen uit. ‘Die melkboeren leverden een aanzienlijk deel van hun melk aan scholen, maar door de sluiting van de scholen viel die afzetmarkt weg. Omdat ze melk op overschot hadden, was het maken van kaas een logische stap.’

Een ander Spaans initiatief, Los Salvacomidas (vrij vertaald 'de maaltijdredders'), bezorgde net als Robin Food van Rikolto voedselpakketten aan kwetsbare gezinnen. Het project liep zopas af, en kreeg kreeg ook financiële steun van EIT Food, het Europees instituut voor innovatieve, duurzame en gezonde voeding. Met de hulp van meer dan 100 vrijwilligers en 50 ngo’s kon Los Salvacomidas in drie Spaanse regio’s zo’n 60.000 gezonde voedingspakketten verspreiden bij gezinnen die de afgelopen maanden in financiële moeilijkheden terecht kwamen. Daarmee werd 3000 kilogram voedsel gered van verspilling.

Maar Los Salvacomidas deed meer dan dat. Op de website van EIT Food staat te lezen hoe de organisatie trachtte om kinderen op een speelse en educatieve manier bij te leren wat een gebalanceerd en gezond voedingspatroon inhoudt.

Heel Veel Soeps

Ook de Verspillingsfabriek in Nederland verwerkt al enkele jaren voedseloverschotten tot nieuwe producten. De sociale onderneming is onderdeel van het cateringbedrijf Hutten. ‘Ze levert producten op een gelijkaardige manier als Robin Food’, legt Engelen uit. Naar aanleiding van de coronacrisis lanceerden zij Heel Veel Soeps. Een project waar je bij aankoop van zes pakken soep automatisch een pak doneert aan een voedselbank en zo gezinnen in financiële nood steunt.

‘Al zo’n 10.000 mensen hebben een liter soep gekregen.’

In België werd het Robin Food-project ondertussen alleen maar groter. Wat begon in Vlaams-Brabant en Limburg breidde ondertussen uit naar heel België. ‘Al zo’n 10.000 mensen hebben een liter soep gekregen’, zegt Liesbeth Smeyers van Samenlevingsopbouw Riso Vlaams-Brabant, een van de partners van Rikolto. De soep is, dankzij heel wat sponsoring, intussen opgelopen tot 18.449 liter.

Volgende week zijn er op kleine schaal ook andere producten beschikbaar, zoals appelsap, spreads en confituur. Die zullen bij sociale kruideniers in Leuven en op andere locaties verkocht worden. Zoals bij ‘Het Perron’ in Leuven. Zo’n sociale kruidenier brengt zowel mensen die solidair zijn als mensen die extra hulp nodig hebben over de vloer. Wie aan een aantal criteria rond inkomen en gezinssamenstelling voldoet, komt in aanmerking voor een sociale klantenkaart waarmee ze korting krijgen op de producten. ‘Alleen de kassa ziet het verschil. Iedereen kan hier winkelen zonder dat opvalt wie extra korting krijgt’, legt Kelly De Mesmaeker uit, winkelpuntverantwoordelijke bij de sociale kruidenier ‘Het Perron’.

Eind juli wordt bij Samenlevingsopbouw Riso Vlaams-Brabant gestart met “Red Patat Bernard”, een korte symbolische actie in functie van aardappeloverschotten. Een mobiel frietkraam zal op friettoer gaan langs acht locaties in Leuven en omstreken.