Vervolging homo's neemt toe in Oeganda

“Ik ben echt doodmoe”, zegt Sandra Ntebi in een hotel in Kampala, terwijl haar telefoon regelmatig rinkelt. “Ik weet niet waar ik moet beginnen. Er spelen zoveel zaken.” Ntebi heeft een hulplijn voor lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, transgenders en interseksuelen (LGBTI) in Oeganda. Ze helpt hen alternatieve woonruimte te vinden als ze worden bedreigd. “Sommige mensen zijn hun huis uitgezet door hun huurbaas, andere zitten in de gevangenis. Elke dag zijn er nieuwe gevallen.”

Ntebi en een collega kregen 130 meldingen van verschillende zaken sinds Museveni eind februari zijn handtekening onder de antihomowet zette. De wet maakt levenslange gevangenisstraf mogelijk voor sommige homoseksuele handelingen en criminaliseert “promotie van homoseksualiteit.”

“De situatie is gespannen”, zegt Ntebi. “De wet lok geweld uit.” Ntebi’s medewerker heeft vandaag een telefoontje gekregen over een nieuwe zaak in Hoima, in het westen van Oeganda. Een van de zaken waar Ntebi mee bezig is, is een recente aanval op Brenda, een met hiv besmette transgender die in de seksindustrie werkt. Ze is eind dertig en woont net buiten de hoofdstad Kampala.

In maart werd Brenda “getoond” aan de plaatselijke media, ontmaskerd als transseksueel, geslagen, ontkleed en gearresteerd. “We hebben betaald voor haar vrijlating, maar ze kon haar huis niet meer uit. Elke dag stonden mensen haar op te wachten met stenen”, zegt Ntebi.

Brenda ging op advies van de LGTBI-hotline elders logeren, maar werd een paar dagen geleden opnieuw geslagen en belandde in het ziekenhuis. Momenteel verblijft ze in een hotel. “We proberen een huis voor haar te vinden”, zegt Ntebi.

Gevlucht

Half maart, ongeveer in dezelfde periode waarin Brenda voor het eerst werd aangevallen, werden ook drie Oegandese mannen in elkaar geslagen. Ze werden er door hun aanvallers van verdacht homo te zijn. Op 3 april vielen agenten de Walter Reed Project-kliniek van de Makerere-universiteit binnen, een non-profitsamenwerking tussen de universiteit in Kampala en het Amerikaanse Militaire Programma voor HIV-Onderzoek. De politie beweerde dat het project, een van de weinige in Kampala dat hulp verleent aan homoseksuelen met aids, “jonge mannen werft en traint in onnatuurlijke seksuele handelingen.”

Veel activisten en andere leden van de LGTBI-gemeenschap zitten ondergedoken, zegt Ntebi, die een zwart vest draagt van een campagne uit 2006 door Sexual Minorities Uganda (SM-UG), een overkoepelende organisatie voor homo-organisaties in Oeganda. Op de rug van het vest zijn de woorden “Leave me in peace” (Laat me met rust) geborduurd.

Ntebi zegt dat veel activisten Oeganda ontvlucht zijn en asiel hebben aangevraagd in het buitenland. De meeste LGTBI-organisaties sloten hun deuren “uit angst.”

De activisten vestigen hun hoop op een petitie die in maart tegen de wet is ingediend bij het Constitutionele Hof in Oeganda. In de petitie wordt gesteld dat de wet in strijd is met het grondwettelijke recht van Oegandezen op privacy, non-discriminatie, waardigheid en een humane behandeling.

Volgens de Oegandese krant The Observer heeft de regering ter verdediging aangevoerd dat de wet niet in strijd is met het recht op gelijkheid en vrijwaring van wrede, inhumane en vernederende straffen.