"VN negeren vrouwen bij vredesoperaties"
Armin Rosen
02 mei 2010
De Verenigde Naties doen nog steeds te weinig een beroep op vrouwen bij hun vredesoperaties. Dat zegt mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. Tien jaar geleden had de VN-Veiligheidsraad nochtans een resolutie aangenomen die vrouwen een grotere rol moest geven in vredeshandhaving.
In 2000 aanvaardde de VN-Veiligheidsraad resolutie 1325 inzake vrouwen, vrede en veiligheid. Die roept iedereen die bij vredesonderhandelingen en bij het toezicht op de naleving van vredesakkoorden betrokken is, rekening te houden met de bijzondere behoeften van vrouwen en meisjes in conflictgebieden. De resolutie roept lidstaten op zorg te dragen “voor een grotere vertegenwoordiging van vrouwen op alle besluitvormingsniveaus binnen nationale, regionale en internationale instellingen en organismen die zijn belast met het voorkomen, beheersen en beslechten van conflicten.”
Maar tien jaar later zit in veel onderhandelingsteams van de VN zit nog steeds geen enkele vrouw, en het hele VN-systeem telt slechts één volledig vrouwelijk team voor vredeshandhaving, zegt Marianne Mollman van Human Rights Watch. “We willen een manier om het systeem op zijn verantwoordelijkheid te wijzen”, zegt Mollman. “Het kan niet dat er nog steeds missies zijn die gewoon geen rekening houden met het vrouwelijke deel van hun mandaat.”
Congo
Sommige VN-vredesoperaties hebben een mandaat dat specifiek rond vrouwenkwesties draait. De Monuc-operatie in de Democratische Republiek Congo bijvoorbeeld heeft als mandaat de bescherming van “kwetsbare groepen, onder wie vrouwen, kinderen en gedemobiliseerde kindsoldaten.”
Volgens Mollman leidt de afwezigheid van vrouwen in vredesoperaties ertoe dat het vrouwelijke deel van het mandaat verwaarloosd wordt. In de “referentietermen” voor het komende bezoek van de Veiligheidsraad aan Congo is geen sprake van vrouwenkwesties, ondanks de wijdverspreide voorbeelden van verkrachtingen en seksueel misbruik, zegt Mollman.
De referentietermen maken deel uit van de afspraken tussen de gastregering en de Veiligheidsraad over het doel en het bereik van het onderzoek van de Veiligheidsraad. “Het is niet dat er geen sprake is van burgers”, zegt Mollman. “Maar het tart alle verbeelding dat ze over referentietermen kunnen onderhandelen die het niet over vrouwen hebben.”
De VN-Veiligheidsraad brengt deze maand een bezoek aan Congo, onder meer om te praten over de geleidelijke terugtrekking van de 20.000 VN-vredeshandhavers, de grootste VN-vredesmacht ter wereld.