Voedselschaarste kan ons ook treffen

‘Er is een stijgende vraag door de groeiende wereldbevolking,’ zegt Jelle Goossens van Vredeseilanden. ‘Tegelijkertijd sputtert de productie van voedsel door waterschaarste en degradatie van de landbouwgrond. Boeren geven er de brui aan omdat ze niet rondkomen van hun werk.’

Vredeseilanden haalt in zijn campagne het voorbeeld van de cacaoproductie aan. ‘Voedselschaarste lijkt een probleem dat ver van ons af ligt, maar je ziet dat grote chocoladeproducenten nu al zenuwachtig worden,’ aldus Goossens.

‘De problemen in de cacaosector illustreren goed wat er gebeurt als de boeren tientallen jaren te weinig betaald worden.’

De laatste jaren tekenden de media regelmatig noodkreten van chocoladegiganten op. Eind vorig jaar gingen waarschuwingen van Mars en Barry Callebaut over een dreigend wereldwijd chocoladetekort tegen 2020 de wereld rond.

‘De problemen in de cacaosector illustreren goed wat er gebeurt als de boeren tientallen jaren te weinig betaald worden,’ zegt Goossens. ‘De boeren kunnen niet meer investeren in hun plantages en betere landbouwtechnieken waardoor de productiviteit vermindert. Op termijn zullen deze boeren ook niet het hoofd kunnen bieden aan de gevolgen van klimaatverandering.’

‘Natuurlijk zijn er verschillende oplossingen denkbaar om de productiviteit te verhogen, maar dat verandert niets aan de kern van het probleem: de leefbaarheid van de landbouwsector. We moeten ervoor zorgen dat de landbouwsector terug rendabel wordt.’

‘Momenteel is de gemiddelde leeftijd van boeren wereldwijd 55 jaar. Slechts 1,8 procent van de boeren zijn jonger dan 30 jaar. Kinderen nemen de zaak van hun ouders niet over omdat ze zien dat het een leven in armoede betekent.’

‘Als de landbouwbedrijven terug rendabel zijn, zullen jonge mensen terug geïnterresseerd raken in de stiel. Rendabele landbouwbedrijven hebben de marge die nodig is om te investeren in opleiding en innovatie.’

Chocolatier Dominique Persoone zet zijn schouders mee onder de campagne van Vredeseilanden. ‘Het is belangrijk dat we lekkere en goede cacaobonen kunnen blijven krijgen, want anders zal ik een andere job moeten zoeken,’ zegt Persoone.

‘Enerzijds zijn er veel schimmelziektes die cacaobonen kapot maken en anderzijds is er een gebrek aan knowhow.’

Persoone reist meerdere keren per jaar naar Zuid-Amerika op zoek naar goede cacaobonen. Hij ziet daar enkele grote problemen. ‘Enerzijds zijn er veel schimmelziektes die cacaobonen kapot maken en anderzijds is er een gebrek aan knowhow. Maar het belangrijkste is nog altijd de prijs.’

‘Ik was op een plantage in Costa Rica waar ze heel lekkere bonen hadden, maar de boer had besloten om de bomen af te zagen en te investeren in ananas omdat hij daar een betere prijs voor kreeg. Je mag je job nog met zoveel passie doen, het belangrijkste is dat je ervoor vergoed wordt.’

‘Boeren krijgen een te lage prijs voor hun cacao,’ zegt Persoone. ‘Eigenlijk worden ze uitgeperst. Dan is de motivatie om nog door te doen er niet meer. Op termijn volgt er een tekort aan cacao.’

#savethefoodture Tweets !function(d,s,id){var js,fjs=d.getElementsByTagName(s)[0],p=/^http:/.test(d.location)?'http':'https';if(!d.getElementById(id)){js=d.createElement(s);js.id=id;js.src=p+"://platform.twitter.com/widgets.js";fjs.parentNode.insertBefore(js,fjs);}}(document,"script","twitter-wjs");

Hoe kan de landbouwsector terug rendabel worden? ‘We moeten de principes van eerlijke handel op grote schaal toepassen,’ zegt Jelle Goossens. ‘Daarom benadrukken we het belang grote spelers zoals voedingsbedrijven en supermarkten. Als zij consequent te lage prijzen betalen aan de producenten, ondergraven ze hun eigen business.’

Vredeseilanden brengt voedingsbedrijven en supermarkten in contact met boeren. ‘Op vlak van cacao werken we samen met Ritter Sport, Mars en Etiquable.’

‘Consumenten moeten zich vragen stellen bij waar hun eten vandaan komt en of de prijzen die betaald worden wel houdbaar zijn.’

‘Wij kunnen ervoor zorgen dat de boeren georganiseerd zijn en volumes kunnen verkopen van goede kwaliteit. Maar hiervoor zijn investeringen nodig in basisinfrastructuur, schimmelbestrijding, sorteermachines, opslagplaatsen, enzovoort. Onze vraag aan de voedingsbedrijven is dus om mee te investeren in oplossingen voor deze boeren.’

‘Voedingsbedrijven en supermarkten hebben een verantwoordelijkheid in dit verhaal omwille van de druk die ze uitoefenen op de boeren om de prijs laag te houden, maar de consument heeft ook een verantwoordelijkheid,’ zegt Goossens.

‘Consumenten moeten zich vragen stellen bij waar hun eten vandaan komt en of de prijzen die betaald worden wel houdbaar zijn. We hopen dat we met deze campagne mensen zullen kunnen laten stilstaan bij het feit dat onze voedselvoorziening niet zo evident is.’