Voor Europese burgemeesters is klimaatactie dé topprioriteit

Deelfietsen en openbaar vervoer maken steden klimaatvriendelijker.

Unsplash

Meer dan de helft van burgemeesters van grote Europese steden geeft klimaatactie de allerhoogste prioriteit. Dat blijkt uit de resultaten van de Eurocities Pulse-enquête waarin 92 burgemeesters uit 28 landen in Europa werden bevraagd naar belangrijke trends, uitdagingen en prioriteiten in hun stad.

‘Het sterke engagement voor klimaatmaatregelen van de burgemeesters staat in fel contrast met de zorgwekkende trend die we momenteel zien bij nationale en Europese politici, van wie velen zich afkeren van engagement voor een klimaatneutraal Europa’, zegt André Sobczak, secretaris-generaal van Eurocities.
 
Eén jaar voor de Europese verkiezingen is het doel van het Eurocities Pulse-onderzoek om Europese burgemeesters te bevragen naar wat ze nodig achten op lokaal niveau.

Lastige regels

‘In de meeste gevallen sluiten burgemeesters zich goed aan bij de Europese prioriteiten en de afgelopen jaren hebben Europese steden ook laten zien dat ze een centrale rol spelen bij de aanpak van mondiale problemen zoals de Russische oorlog in Oekraïne en de coronapandemie’, zegt Sobczak.
 
Maar toch blijkt ook dat meer dan de helft van de ondervraagde burgemeesters de EU-regels als een last zien voor het uitvoeren van hun lokale prioriteiten. Maar liefst 45 procent van hen geeft aan dat ze sommige van hun doelstellingen niet hebben kunnen verwezenlijken omdat ze belemmerd werden door Europees beleid.

Burgemeesters hebben soms ook het gevoel dat de EU-instellingen niet naar hen luisteren. ‘Dit  zou een wake-up call moeten zijn’, aldus Sobczak.

Meer groene ruimte, betere metro’s

Volgens de enquête is de topprioriteit voor burgemeesters in 2023 klimaatactie (55 procent van de respondenten) zoals de ontwikkeling van lage-emissiezones, de aanleg van meer groene ruimten in steden en steun voor de Europese Green Deal.

Gevraagd hoe ze verwachten om deze verschillende prioriteiten te kunnen financieren, benadrukken burgemeesters dat de huidige middelen niet genoeg zijn.

23 procent vindt duurzame mobiliteit het belangrijkste werkpunt voor hun stad. Plannen van de burgemeesters omvatten onder meer de uitbreiding van metrolijnen en een schoon autobuspark.

Een vijfde van de respondenten zet economisch herstel hoogst op de prioriteitenagenda: deze burgemeesters benadrukken dat er meer geld nodig is om de gevolgen van de pandemie te beheersen.

Gevraagd naar de belangrijkste investeringsprioriteiten om de energiecrisis te bestrijden werden duurzame mobiliteit genoemd (24 procent), renovatie van gebouwen en energie-efficiëntie (23 procent) en de ontwikkeling van hernieuwbare/groene energie (20 procent).

Inflatie en migratie

92 procent van de burgemeesters in de EU vindt dat ze met de acties in hun steden bijdragen aan de prioriteiten die de EU oplegt. Meer dan de helft antwoordt echter dat de EU-instellingen en het EU-beleid geen rekening houden met hun specifieke behoeften en hun potentieel.

Gevraagd hoe ze verwachten om deze verschillende prioriteiten te kunnen financieren, benadrukken burgemeesters dat de huidige middelen niet genoeg zijn. Ze geven aan dat EU-financiering hen helpt op vlak van klimaat en energie, maar ze niet dezelfde steun krijgen voor andere ingrepen die ze voor hun steden ook erg belangrijk vinden.

Zo ligt bijna een kwart van de burgemeesters wakker van het opvangen van de hoge inflatie in de begroting. En ook migratie – met name van Oekraïense vluchtelingen – is voor 22 procent van de burgemeesters een enorme uitdaging.