VS-bondgenoot Ethiopië onderdrukt leraars en studenten (HRW)
Jim Lobe
26 januari 2003
De ene dictatuur is de andere niet, zo blijkt nog maar eens uit een rapport van de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch over de onderdrukking van leraars en studenten in Ethiopië. Sinds 11 september leveren de Verenigde Staten niet langer kritiek maar geld, wapens en voedsel aan het land, dat een strategische ligging heeft tussen van terrorisme verdachte landen als Soedan, Somalië en Jemen.
Het regime van premier Meles Zenawi, die in 1991 de macht greep, is verantwoordelijk voor grove mensenrechten tegen studenten en leraars, zo stelt HRW. Het 52 pagina’s tellende rapport Lessen in repressie, de onderdrukking van de academische vrijheid in Ethiopië wordt een overzicht gegeven van standrechtelijke executies, willekeurige arrestaties en martelpraktijken.
Studenten en leraars zijn het doelwit van de veiligheidsdiensten omdat ze tot de politiek meest actieve elementen van de samenleving behoren, verklaarde Saman Zia-Zarifi, verantwoordelijke voor academische vrijheid, aan IPS, De Verenigde Staten en Groot-Brittannië zouden zich beter wat vragen stellen bij een alliantie met een regering die zijn onderdanen zo wreed behandeld.
Elf van de 64 miljoen Ethiopiërs kampen momenteel met voedseltekorten ten gevolge van een enorme droogte. HRW steunt uitdrukkelijk die humanitaire hulp waarmee Ethiopië momenteel wordt bevoorraad, maar betreurt dat de Verenigde Staten niet van de gelegenheid hebben gebruik gemaakt om het regime ertoe te bewegen de mensenrechten te respecteren.
De academische vrijheid in Ethiopië wordt vooral beknot door hardhandige interventies bij studentenprotesten, de onderdrukking van de nationale lerarenvereniging en de scherpe controle van universitaire activiteiten. In maart 2002 schoten politieagenten op betogende studenten, waarbij vijf doden vielen. In april 2001 kwamen veertig mensen om toen het leger een campus met stakende studenten bestormde. Telkens werden massaal studenten opgepakt, enkele maanden vastgehouden en in sommige gevallen gemarteld.
Onder druk van de publieke opinie gaf de regering toe dat het leger de campus beter niet had bestormd, maar de verantwoordelijken zijn nog altijd niet gestraft. Een jaar later zagen de stakende studenten hun eis om een vereniging en een krant op te richten nog altijd niet ingewilligd. De professoren van de universiteit sympathiseerden met de studenten maar gingen zelf niet tot actie over omdat ze door de regering werden bedreigd met ontslag.
Ook het onderwijzend personeel is het slachtoffer van een meedogenloze repressie, aldus HRW. De lerarenbond is in de laatste tien jaar systematisch gesaboteerd door willekeurige arrestaties en de confiscatie van gebouwen en bankrekeningen. Een van de leiders van de lerarenbond werd in 1997 vermoord.
De regering heeft in de scholen een eigen evaluatiesysteem ingevoerd, gimgema genaamd, dat ervoor moet zorgen dat leraars de ideologische inzichten van de regeringspartij verkondigen. Uit protest tegen het systeem namen enkele prominente professoren van de universiteit van Addis Abeba vorige maand ontslag.
Sinds 11 september is de kritiek van de internationale gemeenschap op Ethiopië zo goed als verstomd, zo stelt HRW vast, terwijl het land een van de grootste begunstigden van humanitaire hulp op het Afrikaanse continent blijft. Een anonieme ambtenaar van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken noemde mensenrechten irrelevant in de betrekkingen met Ethiopië. Het ministerie maakte in zijn jaarrapport wel melding van de inval op de universiteitscampus, maar de VS-ambassade in Ethiopië weigerde de inval te veroordelen. De Europese Unie daarentegen dringt aan op een onderzoek om diegenen te straffen die voor het neerschieten van de studenten verantwoordelijk zijn.
Jim Lobe
xml=3
ref: af na hd