VS: Uitbreidingen Patriot Act vier jaar verlengd

Nieuws

VS: Uitbreidingen Patriot Act vier jaar verlengd

Yung Lee Van de Casteele

27 mei 2011

Donderdagnacht zette president Obama zijn handtekening onder de hernieuwing van enkele polariserende wetten uit de Patriot Act. Die geven de overheid meer vrijheid om burgers in de gaten te houden. Tegenstanders spreken van schending van de privacy.

De maatregelen vormen slechts een klein onderdeel van de Patriot Act. Die wet trad in werking na de aanslagen van 11 september 2001. Maar in tegenstelling tot het grootste gedeelte van de Patriot Act, die een permanente wet is, moeten bepaalde delen periodiek hernieuwd worden. Dit vanwege de bezorgdheid dat ze de privacywetgeving overtreden. Zo mogen roving wiretaps vier jaar extra gebruikt worden. Dit betekent dat het continue volgen van een persoon toegelaten is, in plaats van een bepaalde communicatielijn waar die persoon gebruik van maakt. Hierdoor moet de overheid geen nieuwe toestemming van de rechtbank verkrijgen indien de verdachte van gsm of woning wisselt. De overheid krijgt ook inzage tot zakelijke documenten in de jacht op mogelijke terroristen. Tot slot mogen niet-Amerikaanse lone wolfs geschaduwd worden. Dat zijn verdachte buitenlanders die zich op Amerikaans grondgebied bevinden, maar wiens band met terroristische organisaties onduidelijk is.
 
Volgens president Obama helpen deze maatregelen het FBI bij het opsporen van terroristen binnen de VS. ‘Het is een belangrijk werktuig in de strijd tegen het terrorisme. Zonder deze wetgeving kan een terrorist die gebruikt maakt van verschillende telefoontoestellen en emailaccounts, makkelijk toezicht ontlopen.’ Donderdag om middernacht verviel de deadline waarop het Amerikaanse Congres de maatregelen moest verlengen. In een razendsnel tempo werd de vraag naar verlenging door het Congres gejaagd. Donderdagmiddag stemde de Senaat met 72 tegen 23 voor de verlenging van de terrorisme-wetten. Zonder problemen passeerde de maatregel ’s avonds het Huis van Afgevaardigden met 250 tegen 153 stemmen. Enkele minuten voor middernacht zette president Obama zijn handtekening onder de wet. Indien de deadline donderdagnacht niet gehaald werd, had dit geen problemen veroorzaakt voor lopende operaties, maar had de overheid wel problemen gehad met machtigingen voor nieuwe onderzoeken.

Tegenkanting

De opgelopen vertraging was voornamelijk de schuld van één senator, de Republikein Rand Paul uit Kentucky. Volgens Paul is de Patriot Act een overtreding van de privacywetgeving. Rand, zoon van oud-presidentskandidaat Ron Paul, eiste een aanpassing van het wetsvoorstel zodat de bevoegdheid van de overheid om de activiteiten van individuen na te trekken, ingeperkt zou worden. De Democraten hadden hier geen oren naar. Ondanks de druk hield Paul toch het been stijf. Uiteindelijk bereikten beide partijen een compromis. In ruil voor Pauls goedkeuring van de wet, mocht hij een amendement indienen. Zijn voorstel verbiedt veiligheidsdiensten de gegevens van wapenhandelaars te controleren in hun zoektocht naar terroristen. Niemand was echt te vinden voor dit voorstel. Zelfs de National Rifle Association ondersteunde het amendement niet. Pauls kansloze voorstel belandde dan ook met 85 stemmen tegen 10 in de prullemand.
 
Andere politici uitten zware kritiek op Rand Paul in de aanloop naar de stemming. Zo waarschuwde de Democratische fractievoorzitter in de Senaat Harry Reid dat ‘Paul de beste middelen om terroristen te neutraliseren, dreigt weg te gooien.’ Desondanks krijgt de Tea Party-aanhanger steun van gematigde Democratische senatoren. In een verklaring uit Dick Durbin kritiek op de Patrot Act. ‘De wet werd gestemd toen Ground Zero nog in brand stond. Nu ik erop terugkijk, keur ik de Patriot Act af. De overheid heeft momenteel te veel macht.’ Voor de senaatsstemming waarschuwde ook de democraat Ron Wyden de senatoren: ‘De overheid interpreteert de wet anders dan de Amerikaanse bevolking. Wanneer de bevolking dit ontdekt, zal ze verbijsterd en razend zijn.’

Misbruik Patriot Act

Een hooggeplaatst lid van het Ministerie van Justitie verklaarde in maart voor het Congres dat zijn departement jaarlijks twintig ‘roving wiretaps’ uitvoert. Daarnaast vraagt het aan de rechtbank gemiddeld veertig keer per jaar toestemming tot inzage van zakelijke dossiers. De Lone Wolf maatregel werd in tien jaar nog nooit uitgevoerd. Maar de American Civil Liberties Union (ACLU) zegt dat de rechtbanken in 2009 slechts 21 toestemmingen gaven tot inzage van zakelijke dossiers terwijl dat getal een jaar later al oploopt tot 96. ACLU, een NGO die opkomt voor de rechten van Amerikaanse burgers, waarschuwt dat de lijn tussen de onderzoeken naar mogelijke terroristen en gewone burgers die niet verdacht worden van terrorisme verdwijnt.
 
De Patriot Act polariseert de Amerikaanse bevolking. In een enquête die vlak voor bin Ladens dood uitgevoerd werd, bleek dat 34 procent van de Amerikanen akkoord gaat met de stelling dat de Patriot Act een gevaar betekent voor de individuele vrijheden. 42 procent beschouwt de wet een noodzakelijk instrument in de strijd tegen het terrorisme.’ In 2004 waren die cijfers nog omgekeerd. Toen was 39 procent tegen de Patriot Act en 33 procent voor.