Waddenzee krijgt 3D-geprinte schelpdierriffen

Een mosselbank bij eb op Schiermonniksoog

Tom Meijer / Wikimedia (CC BY-SA 4.0)

Nederlandse wetenschappers gaan aan de slag met 3D-geprinte rifstructuren om de mossel- en oesterriffen in de Waddenzee te herstellen. De kunstriffen moeten de natuurlijke riffen een duwtje in de rug te geven om tot volwassendom te komen.

Het initiatief hoort bij het project “Bouwen met Biobouwers” dat volgende maand van start gaat en als doel heeft om mossel- en oesterriffen in de Waddenzee te herstellen. Hiervoor zullen wetenschappers artificiële rifstructuren van biologisch afbreekbaar materiaal 3D-printen. Op deze structuren kunnen mosselen en oesters zich op een natuurlijke manier vestigen, waarna de geprinte riffen vanzelf afbreken.

Biobouwers

Gezonde zeeën rekenen op biobouwers. Dit zijn diersoorten die hun eigen omgeving zodanig beïnvloeden dat ze ideale leefomstandigheden creëren en habitat bieden aan tal van andere soorten. ‘Biobouwers zijn kickstarters van biodiversiteit’, zegt Ralph Temmink, marien ecoloog aan de Universiteit Utrecht en een van de onderzoekers van het project.

‘In de Waddenzee zijn rifvormende schelpdieren, met name mosselen en oesters, belangrijke biobouwers. Voor succesvolle vestiging op een lege wadplaat hebben deze soorten vaak een duwtje in de rug nodig, want hun larven zijn prooi voor krabben of worden weggespoeld door de golven.’

Tijdelijke 3D-geprinte artificiële rifstructuren kunnen dan het verschil maken tussen een kale zandplaat en een rif door voor jonge mossel- en oesterlarven een schuilplaats te bieden tegen roofdieren en golven. ‘Hiermee simuleren de structuren in feite een volwassen rif, dat van nature bescherming biedt en daarmee een fundament vormt voor de volgende generatie. De kunstmatige riffen moeten tijdelijk die rol op het kale zand overnemen.’

‘Als de mosselen en oesters groot genoeg zijn om zelf het rif te vormen, breekt de onderliggende structuur helemaal af. Netto blijft er dus geen 3D-geprint materiaal achter, maar wel een natuurlijk rif,’ aldus Temmink.