Wereld telt minder, maar wel modernere kernwapens

Het minder goede nieuws is dat geen van de negen kernmachten – de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Rusland, Frankrijk, China, India, Pakistan, Israël en Noord-Korea – bereid is zijn bestaande wapens nu of in de nabije toekomst op te geven.

Ondanks het bilaterale ontwapeningsverdrag verloopt de vermindering van het aantal kernwapens langzaam

De afname van het aantal kernkoppen is voornamelijk een gevolg van het feit dat Rusland en de VS, die samen meer dan 93 procent van alle kernwapens bezitten, hun voorraad strategische kernwapens verder hebben teruggebracht. Ondanks het bilaterale ontwapeningsverdrag (het tweede START-verdrag) dat in 2011 inging, verloopt de vermindering van het aantal kernwapens echter langzaam, zegt het Sipri.

Ook slecht nieuws is dat zowel de VS als Rusland hun bestaande arsenaal moderniseren. De details over het Russische programma zijn niet openbaar, maar het is duidelijk dat de VS van plan zijn 348 miljard dollar hieraan uit te geven in de periode 2015-2024. Uit sommige schattingen blijkt dat de modernisering van het Amerikaanse nucleaire arsenaal in de komende dertig jaar meer dan 1000 miljard dollar gaat kosten, meldt het Sipri.

Barack Obama

Alice Slater, adviseur van de Nuclear Age Peace Foundation, zegt dat de VS de 348 miljard dollar in de komende tien jaar willen uitgeven aan twee nieuwe wapenfabrieken, nieuwe kernkoppen en verbeterde systemen voor vliegtuigen, onderzeeërs en op land.

het Amerikaanse wapenarsenaal is tijdens Obama’s presidentschap minder afgenomen dan onder welke andere president ook

Hoewel de Amerikaanse president Barack Obama in april 2009 in Praag opriep tot een kernwapenvrije wereld is het Amerikaanse wapenarsenaal tijdens zijn presidentschap minder afgenomen dan onder welke andere president ook, zegt Slater. Obama dankte de Nobelprijs voor de vrede in 2009 mede aan zijn inspanningen voor een kernwapenvrije wereld, ook al gaf hij daarbij destijds aan dat dit ‘wellicht niet tijdens zijn leven’ zal gebeuren.

Afgelopen maand herhaalde VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon de oproep voor een wereld zonder kernwapens. ‘Ontwapening is onderdeel van het dna van de Verenigde Naties, die gevormd zijn op het moment dat het eerste en laatste gebruik van deze wapens in oorlogstijd nog vers in het geheugen lag.’

Sindsdien, zei hij, hebben alle landen het gebruik van kernwapens afgekeurd. ‘Maar zolang niet alle wapens vernietigd zijn, blijven ze een bedreiging voor de mensheid vormen. Angst voor nucleair terrorisme maakt ontwapening nog dringender en belangrijker.’

Noord-Korea

Hans Kristensen, mede-auteur van het rapport, zegt dat het ambitieuze moderniseringsplan van de regering-Obama in sterk contrast staat met de belofte om het aantal kernwapens en de rol die ze spelen in de Amerikaanse veiligheidsstrategie, te verminderen.

‘Ondanks de afname van het aantal wapens zijn de vooruitzichten voor ontwapening somber’

Andere kernmachten hebben veel kleinere arsenalen, maar hebben allemaal aangeven die te willen moderniseren. China lijkt bij deze modernisering het arsenaal te willen uitbreiden. Ook India en Pakistan breiden hun voorraad kernwapens en lanceerinstallaties uit.

Noord-Korea heeft naar schatting genoeg splijtstoffen voor ongeveer tien kernkoppen. Het is echter onduidelijk of het land operationele wapens heeft, zegt Kristensen.‘Ondanks de afname van het aantal wapens zijn de vooruitzichten voor ontwapening somber’, zegt Shannon Kile, hoofd van het Kernwapenproject van het Sipri. ‘Alle kernmachten blijven de voorkeur geven aan nucleaire afschrikking als hoeksteen van hun nationale veiligheidsstrategie.’