Wereldberoemd Amboseli-wildpark ramp in wording
Joyce Mulama
27 oktober 2005
Een kudde olifanten met hun typische gang door de grasvlakte zien kuieren met de besneeuwde Kilimanjaro op de achtergrond. Lonely Planet noemt het Keniaanse Amboselipark een echt Afrikaans cliché, maar een ervaring die absoluut een blijvende indruk maakt, en plaatst het bij de top 5 wildparken ter wereld. Maar het is een bedreigde pracht. Natuurbeschermers noemen de beslissing van de Keniaanse president om het park onder plaatselijk beheer te plaatsen een ramp in wording.
Kenia houdt zijn hart vast voor de toekomst van de beroemde olifantenkuddes en de meer dan 400 vogelsoorten die hun thuis hebben in de 392 vierkante kilometer van het Amboselipark. Het door toeristen drukbezochte wildpark staat sinds 1974 onder het beheer van de Keniaanse Wildlife Service (KWS), de nationale natuurbeschermingautoriteit. Maar op presidentieel bevel krijgt de Ol Kejuado County Council, een plaatselijke autoriteit, het er nu voor het zeggen.
Gealarmeerde activisten waarschuwen dat het voorbeeld van het al even vermaarde Maasai Mara-park heeft bewezen dat plaatselijke autoriteiten er niets van bakken. Ook Maasai Mara stond eerst onder KWS-bescherming, maar werd door de vorige regering overgedragen aan de zorg van de Narok County Council. Intussen zijn de wegen in het park in zeer slechte staat en mogen toeristenjeeps willekeurig kriskras door het park rijden op zoek naar wilde dieren. Leuk voor de toeristen misschien, maar met enorme schade aan de natuur en de leefomgeving van de dieren. Buiten het park heerst schrijnende armoede: zo goed als niks van de slordige 3 miljoen euro die het park jaarlijks opbrengt komt ten goede van de plaatselijke bevolking.
Door zijn bijzondere kwetsbaarheid is het ecosysteem in Amboseli nog gevoeliger voor slecht beheer dan Maasai Mara. Het park huisvest naast tientallen andere grote diersoorten ook de grootste olifantenpopulatie van Kenia, en meer dan 400 vogelsoorten. Men vreest dat de lokale overheid niet opgewassen is tegen de druk van stropers.
We vragen ons af wat over voor wondermiddel de Ol Kejuado County Council beschikt. In alle andere gevallen hebben plaatselijke overheden gefaald, zegt Odenda Lumumba, de nationale coördinator van de Kenya Land Alliance, een koepelorganisatie van organisaties die opkomen voor landhervorming.
De poging van natuurbeschermers om de beslissing juridisch aan te vechten is gefaald. De rechtbanken weigerden een order uit te vaardigen om de beslissing ongedaan te maken. Nochtans dicteert de Keniaanse wet dat de president niet de macht heeft op eigen houtje de status van een nationaal park te wijzigen. Het parlement moet zo’n beslissing goedkeuren, en de regering moet ook de KWS raadplegen. Dat is allemaal niet gebeurd.
Stemmen kopen voor referendum
President Mwai Kibaki bevestigde onlangs nog eens dat de nieuwe status van het park onomkeerbaar is. Hij zei dat tijdens een onderhoud in zijn residentie met honderden Masaai, en kwatongen beweren dat dit erop wijst dat de beslissing over het park bedoeld is om stemmen te winnen van deze etnische groep tijdens het nakende referendum over de nieuwe Keniaanse grondwet op 21 november. De Masaai zeiden bij het bezoek dat ze voor de grondwet zouden stemmen.
Het grondwetontwerp is uiterst controversieel in Kenia. De oppositie en zelfs een deel van de regerende Nationale Regenboogcoalitie roept op tegen te stemmen, de president is voor. Een van de grote bezwaren van tegenstanders is dat het parlement het ontwerp wijzigde om de president het grootste deel van de macht te laten behouden. In het oorspronkelijke ontwerp verhuisden veel bevoegdheden naar een nieuw aan te stellen eerste minister. Uit een bevraging van de Keniaanse bevolking was immers gebleken dat de mensen een president met minder macht wilden.
Het hoofd van de Keniaanse Toeristische Raad, Jake Grieves-Cook, is niet gerust over de toekomst van Amboseli. Dit park is een van de populairste van de 50 Keniaanse wildparken. Goed beheer is cruciaal. (ADR)