Wetenschappers vragen bescherming Noordzeeriffen

“In sommige delen van de Noordzee is het vijf voor twaalf,” waarschuwt professor Magda Vincx van de onderzoeksgroep Mariene Biologie van de Gentse Universiteit. “Visserij en scheepvaart behoren tot de oudste
activiteiten op de Noordzee, maar recenter zijn ook zandwinning, zandopspuiting, de aanleg van pijpleidingen, energiewinning via windmolens, golfenergie en militaire oefeningen belangrijk geworden.
Die activiteiten veroorzaken een grote druk op de ecosystemen op zee.”Als gevolg daarvan zijn niet alleen belangrijke populaties grote predatoren (haaien, roggen, kabeljauw,…) ingestort, ook het bodemleven wordt enorm verstoord.

Onzichtbaar bestaan

“Bodemdieren hebben een vrijwel ‘onzichtbaar’ bestaan. Alleen al vanwege hun grote aantallen en diversiteit spelen ze een belangrijke rol als voedsel voor vissen of garnalen, maar ook in de afbraak en transport van organisch materiaal op de zeebodem,” aldus doctoraatsvorsers Marijn Rabaut en Ulrike Braeckman.
Om de impact van de hedendaagse visserij op het bodemleven in zee te bestuderen, werden voor het onderzoek bodemstalen genomen vóór en na het vissen met boomkorren (sleepnetten). In de Belgische Noordzee werden meer specifiek de gevolgen onderzocht voor de Schelpkokerworm, en die resultaten werden vandaag voorgesteld op de ‘Wereldconferentie rond Mariene Biodiversiteit’ in het Spaanse Valencia.
“Er kunnen duizenden kokerwormen samen zitten per vierkante meter, wat hen de kenmerken geeft van echte ‘riffen’. Vooral in het soortenrijke kustgebied, zoals de ondiepe zandbanken van de Noordzee, speelt de Schelpkokerworm een belangrijk ecologische rol.”
“De riffen van Schelpkokerwormen komen bovendien in aanmerking om binnen de Europese Habitatrichtlijn (Natura 2000) erkend en beschermd te worden. Binnen de Habitatrichtlijn kunnen de riffen van Schelpkokerwormen ondergebracht worden in de zandbank habitat (1110), geassocieerd

Alleen al vanwege hun grote aantallen en diversiteit spelen bodemdieren belangrijke rol als voedsel voor vissen of garnalen, maar ook in de afbraak en transport van organisch materiaal op de zeebodem.

t een rif habitat (1170).”
“De bevindingen van het wetenschappelijk onderzoek kunnen als basis dienen om de beschermingsprocedure op te starten. Dat betekent wel dat er een totaalverbod op bodemvisserij in die gebieden zal komen. Maar vanuit een ‘ecosysteembenadering’ moet bovendien ook rekening gehouden worden met problemen van overbevissing en bijvangst en met het beschermen van een aantal zeldzaamheden. Die maatregelen zullen op termijn leiden tot een ecologisch herstel en bescherming van het kustgebied.”

Uitgave

“Natuurgebieden in de Noordzee. Voor natuur én mensen” en “Visserij in de Noordzee. Samen sterk voor een zee vol vis(sers)” wil een balans opmaken tussen visserij en mariene biodiversiteit. De brochure met beleidsaanbevelingen, is een gezamenlijke uitgave van WWF, de Kustwerkgroep van Natuurpunt en de Bond Beter Leefmilieu en werd wetenschappelijk ondersteund door de onderzoeksgroep Mariene Biologie van de Universiteit Gent, INBO, BMM, KBIN, ILVO en het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ).

Duurzame Belgische visserij
Deze week keurde de Europese Commissie nog het ‘Belgisch operationeel programma voor de visserij’ goed. Daarmee wordt een ‘verduurzaming’ van de visserijsector gestimuleerd: de meeste aandacht gaat naar het ‘aanpassen van de vlootcapaciteit aan de vangstmogelijkheden’, ‘het overschakelen naar vistechnieken die zowel energiezuiniger als
milieuvriendelijk zijn’ en ‘het uittesten van en investeren in alternatieven’.

Het plan kadert in de uitvoering van de ‘Europese Verordening inzake het Europees Visserijfonds (EVF)’ en Europa legt daarvoor 26 miljoen euro op tafel. Via co-financiering wordt in de periode 2008-2015 ongeveer 52 miljoen ter beschikking gesteld van de sector. Vissers die in duurzame visserij investeren krijgen in de toekomst 60 procent, in plaats van 50 procent, van hun investering terug.